سالهاست که فواید انجام ورزش تای چی میلیون ها نفر را علاقه مند به انجام آن ساخته است ، از سلامت قلب و روح تا رفع انواع مشکلات جسمی و از بین بردن کامل استرس بخشی از تاثیرات مثبت این ورزش چینی است . تای چی را اغلب «مدیتیشینِ پویا» مینامند اما بهنظر میرسد عنوان «حرکتْدرمانی» برای آن مناسبتر باشد. شواهد زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه این ورزش ذهنی-بدنی که در ابتدا بهعنوان یک هنر رزمی در چین شکل گرفت میتواند بسیاری از مشکلات مربوط به سلامتی را درمان یا از بروز آنها جلوگیری کند. برای انجام تای چی نیازی نیست حتما دارای اندامی متناسب یا در سلامت کامل باشید. همه میتوانند به راحتی ورزش تای چی را انجام دهند: از افرادی با متناسبترین اندام گرفته تا ویلچریها یا افرادی که دورهی نقاهت پس از عمل جراحی را طی میکنند
.
- ورزش تای چی چیست؟
ورزش تای چی از زمان چین باستان وجود داشته و انجام 12 هفته متداول این ورزش بیش از 1000 سال است که مورد تمرین قرار گرفته که شامل نفسی عمیق و حرکات تند و کند است و برای همه ی افراد با هر اندامی مناسب است.در این هنر رزمی، به جای عضلات، تاکید بر پرورش ذهن است، زیرا ذهن را می توان فراسوی محدودیت زمان و مکان، تا بی نهایت گسترش داد. در تحقیقات اخیر نشان داده شده که این ورزش می تواند به عنوان مکمل درمان افسردگی محسوب شود و به عنوان نوعی ورزش درمانی شناخته شود و محققان بر این باورند افرادی که از رفتن به روانپزشک اجتناب می کنند TAICHI برای آن ها بسیار موثر است. نتایج مطالعاتی که در روزنامه روانپزشکی ثبت شده مضمون بر این است که 50 نفر از افراد بیماری را استخدام کرده اند که 17 نفر از آن ها در گروه TAICHI و 14 نفر از آن ها در گروه مباحثی پیرامون کاهش استرس و افسردگی و 19 نفر هم تحت کنترل بودن ، بعد از 12 هفته ارزشیابی ها نشان داد که گروه TAICHI نسبت به گروه های دیگر بهبود بیشتری داشته است. پیتر ام.وین، رئیس دورهی تحقیقات ذهن-بدن و تای چی در مرکز تحقیقات اوشر دانشکدهی پزشکی هاروارد میگوید روند رو به رشد تحقیقات مدون در زمینهی تای چی به این نتیجهی قانعکننده رسیده است که «تای چی یک مکمل درمانی استاندارد برای پیشگیری و توانبخشی در بسیاری از بیماریهای مرتبط با افزایش سن است.» منظور از مکمل بودن تای چی این است که این ورزش همراه با سایر درمانهای پزشکی برای بیماران تجویز میشود، خواه برای رفع بیماری یا علایم اولیهی آن یا بهطور کلی برای بهبود کیفیت زندگی و عملکرد بیماران.
- چگونگی انجام ورزش تای چی
این ورزش وسیله ای است، برای نگه داشتن وضع بدن در حالت طبیعی و جلوگیری و بهبود امراض. شامل تمرین های بدنی نرم و ساده که به طور معمول به هنگام صبح و به صورت گروهی انجام می شود.بر خلاف سایر رشته های رزمی که حرکاتی سخت و خشن دارند، تکنیک ها در هنر رزمی تای چی نرم، ملایم و شناور اجرا می شوند و به اعمال نیرو، بیش از انجام حرکات خشن و قدرتمندانه تاکید دارند. در طی این ورزش سبک و دربردارندهی حرکات آهسته یک سری حرکات انجام میشوند که نام آنها از حیوانات یا حرکات هنرهای رزمی اقتباس شده است. مثلا «درنای سفید بالهایش را میگشاید» نام یکی از حرکات تای چی است. وقتی حرکات را انجام میدهید، بهطور طبیعی و عمیق تنفس میکنید و توجه خود را –همانگونه که در برخی از فرمهای مراقبه وجود دارد– بر احساسات بدنی خود معطوف میکنید. تای چی از بسیاری جهات با سایر ورزشها تفاوت دارد. حرکات در این ورزش معمولا دورانی است و هرگز برای انجام آنها از زور استفاده نمیشود؛ عضلات بهجای اینکه در حال انقباض باشند در حال انبساط هستند؛ مفاصل نه کاملا خمیده شدهاند و نه کاملا باز شدهاند و بافتهای متصل کشیده نمیشوند
.
- اجزا و مراحل انجام ورزش تای چی:
1-گرم کردن بدن: مثل تمام رشته های ورزشی دیگر تای چی هم با گرم کردن آغاز می شود ؛ حرکات آسان و ساده ای نظیر چرخاندن شانه ها، چرخاندن سر به طرفین یا حرکت چمباتمه به شما کمک می کنند تا بدن تان را گرم کنید و روی تنفس و بدن خود مترکز شوید.
2-فرم های تای چی ؛ آموزش و تمرین :چیزی شبیه به ورزش های رزمی مثل تکواندو که بخشی از ان را فرم ها تشکیل می دهد فرم های رشته ورزشی تای چی هم مجموعه ای از حرکات هستند که فرم های کوتاه دربردارنده ی حرکات کمتری هستند و فرم های بلند دربردارنده ی صدها حرکت می باشند.یک فرم کوتاه با حرکات کوچک تر و آهسته تر معمولا در ابتدای کار و به خصوص به سالمندان و افرادی که تناسب اندام مناسب و خوبی ندارند توصیه می شود.
3-کی کونگ یا چی کونگ: این بخش کلام به معنای "ترویج انرژی زندگی" است در واقع چند دقیقه تنفس آهسته است که گاه با انجام حرکات ورزشی همراه می شود. براساس کتب شرقی فلسفه ی چی کونگ آرامش ذهن و به جریان انداختن انرژی مناسب در بدن است ، حالتی که می توان در حالت ایستاده، نشسته یا خوابیده انجام داد.
- ورزش تای چی چوان چه فوایدی دارد؟
امسال چین ورزش تای چی را به عنوان فرهنگ تاریخی خود معرفی کردو مطالعات اخیر نشان داده تایچی در بهبود کمر درد ، آرتروز ، گردن درد و سردرد های شدیدی مثل میگرن موثر است .
حرکات هماهنگ تای چی، جسم و روح را متحول ساخته، در نتیجه کارایی ما را در زندگی بالا می برد.
تای چی می تواند در افزایش قدرت بالا تنه و پایین تنه مؤثر باشد. اگر تای چی به طور مداوم انجام شود می توان آن را با تمرینات استقامت و پیاده روی تند قیاس نمود.
ورزش در درمان بسیاری از بیماری ها حتی بهتر از دارو عمل می کند زیرا به فرد انگیزه و نشاط می دهد و این نشاط وی را از افسردگی و ناراحتی های بیماری محفوظ نگه می دارد.
تای چی قادر است تا بیماری های شدید، مزمن و حتی ژنتیکی را درمان کند. همچنین تمرینات تای چی می تواند استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل را قوی کند.
به عقیده چینی های باستان این ورزش باعث طول عمر، افزایش سلامتی و آرامش روان، کاهش قند خون و کاهش التهاب ها می شود.
تای چی می تواند در افزایش انعطاف پذیری و تقویت قدرت و استقامت قسمت های فوقانی و تحتانی بدن تأثیرگذار باشد.
تای چی تعادل را بهبود می بخشد و مطابق با برخی از تحقیقات، از زمین خوردن جلوگیری می کند.
- چطور تای چی را شروع کنیم:
اگر قبل از ابتلا به بیماری سخت یا دچار شدن به محدودیتهای حرکتی، تمرین تای چی را شروع کنید مزایای آن معمولا بیشتر خواهد بود. تای چی ورزش خیلی ایمنی است و نیازی به هیچ دستگاهی ندارد و بنابراین راحت میتوان تای چی را شروع کرد. در زیر توصیههایی در این رابطه ارائه میکنیم:
۱. اجازه ندهید کلمات و اسامی عجیب و غریب چینی شما را بترساند
شاخههای متنوع تای چی برای بزرگداشت افرادی که مجموعه حرکات و فرمهای تای چی را ابداع کردهاند نامهای مختلفی دارند. در برخی از دورههای تای چی، ترجیحا بر جنبهی رزمی تای چی تمرکز میشود تا پتانسیل آن برای بهبود بیماری و کاهش استرس. در برخی از فرمهای تای چی، توالی حرکتهای طولانی را میآموزید در حالی که در فرمهای دیگر یک سری حرکات کوتاهتر انجام میشود و تمرکز بر تنفس و مراقبه است. درگیر اسامی فرمهای مختلف تای چی نشوید و سعی کنید فرمی را انتخاب کنید که مطابق با سلایق و نیازهایتان باشد
گرچه تای چی ورزشی سبک و دارای حرکات آرام است و شما را به نفسنفس نمیاندازد اما با انجام تای چی نواحی خاصی که مرتبط با تناسب اندامتان است – ازجمله قدرت عضلات، انعطافپذیری، تعادل و تا حد کمی آمادگی برای انجام تمرینات هوازی – تمرین داده میشوند. در زیر برخی از شواهد را در این رابطه ارائه میکنیم:
1. قدرت عضلات
تای چی میتواند در افزایش قدرت بالاتنه و پایینتنه مؤثر باشد. اگر تای چی بهطور مداوم انجام شود میتوان آن را با تمرینات استقامت و پیاده روی تند قیاس نمود. دکتر گلوریا یه، استادیار دانشکدهی پزشکی هاروارد میگوید: «با اینکه با انجام تای چی قاعدتا از وزنه و نظایر آن استفاده نمیشود اما تمرین بازوی بدون پشتوانه که در تای چی وجود دارد، بالاتنه را تقویت میکند. تای چی در تقویت عضلات مرکزی کمر و شکم مؤثر است و قسمتهای فوقانی و تحتانی را نیز تقویت میکند.»
.2 انعطافپذیری
تای چی میتواند در افزایش انعطاف پذیری و تقویت قدرت و استقامت قسمتهای فوقانی و تحتانی بدن تأثیرگذار باشد.
3. تعادل
تای چی تعادل را بهبود میبخشد و مطابق با برخی از تحقیقات، از زمین خوردن جلوگیری میکند. با بالا رفتن سن، نمیتوان از وضعیت خود در فضا درک درستی داشت و به همین خاطر زمین خوردن در سالمندان رایج است. تای چی به افزایش درک فرد از وضعیت خود در فضا کمک میکند. این درک توسط نورونهای حسیِ گوشِ داخلی و گیرندههای کششی که داخل عضلات و رباطها هستند انجام میشود. تای چی همچنین میتواند انعطافپذیری و قدرت عضلات را بهبود بخشد و در نتیجه، بهبود پس از آسیبدیدگی ناشی از زمین خوردن زودتر انجام میشود. ترس از زمین خوردن احتمال زمین خوردن را افزایش میدهد؛ برخی از تحقیقات نشان دادهاند که تمرین تای چی به کاهش این ترس هم کم میکند.
4. آمادگی برای تمرینات هوازی
بسته به سرعت و اندازهی حرکات، تای چی میتواند مزایای هوازی هم برای فرد به همراه داشته باشد. اگر پزشک شما ورزش هوازی فشردهتری را برای شما تجویز کرد که ضربان قلبتان را بیشتر از تای چی بالا میبرد، به تمرینهای هوازی هم نیز خواهید داشت.
- 10 اصل اساسی در تای چی چوآن
اصولی که کاتوزی در مورد آن توضیح می دهد، 10 اصل اساسی تای چی چوآن است و اگر تصمیم گرفتید تای چی کار کنید، حتما باید این اصولرا ابتدا زیر نظر مربی آموزش ببینید تا جسم و روحتان تقویت شود.
1-کشیده به سمت بالا و پرانرژی باشید
این جمله به نگه داشتن سر در یک راستای عمودی، طوری که انقباض عضلانی نداشته باشید اشاره می کند. در این حالت نباید از زور استفاده کنید، چرا که استفاده از زور زیاد باعث ایجاد گرفتگی در گردنتان می شود.
2-قفسه سینه را به داخل نگه داشته و ستون مهره ها را به سمت بالا بکشید
قفسه سینه را باید به سمت داخل نگه دارید تا چی (انرژی درونی بدن) بتواند به دان تین (مرکز ثقل بدن که گفته می شود پایین محوطه شکمی است) نفوذ کند. در این حالت نباید هیچگونه گرفتگی در قفسه سینه تان به وجود بیاید، چرا که باعث به وجود آمدن یکسری نقاط مسدود در حفره سینه می شود و در نتیجه قسمت بالایی بدنتان سنگین شده و قسمت پایینی آن سبک می شود. در این حالت پاها شناور شده و باعث از بین رفتن توازن می شود.
3-کمر را رها کنید
کمر، فرمانده کل بدن است. اگر بتوانیدکمر را رها کنید، در اینصورت پاهایتان قدرت بیشتری خواهند داشت و قسمت پایینی بدن، باثبات خواهد بود. گفته می شود که منشأ تمامی حالت ها، در کمر پنهان است. ضمنا رهایی کمر باعث رها شدن تاندون ها و عضلات قسمت های دیگر بدن نیز می شود.
4-خالی و پر بودن (بدن) را از هم مجزا کنید
اولین اصل تای چی چوآن، تمایز قائل شدن بین خالی و پر بودن است. اگر وزن کل بدنتان بر روی پای راست باشد، پای راست پر و پای چپ خالی است و برعکس. اگر بتوانید این تمایز را به خوبی نشان دهید، حرکت بدن سبک و چالاک خواهد بود و اتلاف انرژی نیز نخواهید داشت. در غیر اینصورت یک پا سنگین و بدون حرکت خواهد بود و پای دیگر در حال حرکت. در اینصورت تعادل فرد با یک حرکت حریف به هم می ریزد.
5- شانه ها را رها و معلق کرده و آرنج ها را به پایین بیندازید
شانه هایتان باید کاملا رها و آزاد باشند، در غیر اینصورت گرفته خواهند بود و چی (انرژی درونی بدن) نیز به دنبال آن، نمی تواند بدن را پر از انرژی کند. پایین انداختن آرنج ها به معنی معلق نگه داشتن آنهاست، طوری که عضلات کتف زیاد منقبض نبشاند.اگر آرنج ها، به سمت بالا کشیده شوند شانه نمی تواند معلق و رها باشد و نمی توان به حریف نیروی صحیحی اعمال کرد.
6-از نیت و ذهن به جای زور استفاده کنید
در کتاب رساله های تای چی چوآن گفته می شود که از ذهن Yi استفاده کنید نه زور و قدرت Li. در تمرین تای چی چوآن تمام بدن باید رها باشد، اجازه ندهید که حتی مقدار کمی زور و قدرت در مفاصل و رگ ها باقی بماند، در این صورت می توانید رها و آزاد حرکت کنید. بدن مانند زمین که شامل مجراها و جوی های بسیاری است، شامل مریدین های – کانال هایی در بدن که جریان الکترومغناطیسی در آن جریان دارد – متعددی است.اگر بدن و مریدین ها نقاط مسدود داشته باشند، انرژی به طور آزاد و رها گردش نخواهد داشت.
7-بالا و پایین بدن را کاملا تنظیم کنید
در رساله های تای چی آمده است که حرکات باید در پاها ریشه داشته باشد، توسط کمر کنترل شده و در انگشتان نمود پیدا کند. وقتی که دست، کمر و پا با هم حرکت می کنند، چشم نیز آنها را تعقیب می کند.اگر یک قسمت از بدن، پیرو بقیه نباشدگ، کل بدن دچار اختلال خواهد شد. در کل به این اشاره دارد که هر دوقسمت بالا و پایین بدن باید با هم در تعامل باشند.
8- بیرون و درون رات با هم هماهنگ کنید
در تمرین تای چی چوآن اصلی ترین چیز روح است. اگر بتوان روح را بالا برد، حرکات به صورت طبیعی چابک خواهند بود. وقتی از رهایی صحبت می شود، به این معنی است که نه تنها دست و پاها باید باز و راحت باشند، بلکه ذهن نیز باید باز ورها باشد. وقتی بتوان درون و بیرون را با هم یکی کرد، هماهنگی اتفاق می افتد.
9- پیوسته و بدون وقفه حرکت کنید
در سبک های سخت بیرونی، از جین بیرونی و سخت (یعنی انقباض عضلانی) استفاده می کنند و به همین دلیل محدود هم هست و بین حرکاتی که انجام می شود وقفه وجود داردو همین مسئله باعث می شود تا حریف فرصت خوبی برای حمله پیدا کند اما در تای چی چوآن از ذهن Yi به جای زور Li استفاده می شودو به همین دلیل حرکات پیوسته هستند و محدودیتی نیز وجود ندارد. در مکتوبات کهن تای چی گفته شده، تای چی مانند ریسیدن ابریشم است و کاملا همه حرکات پیوسته اجرا می شوند.
10-سکون را در حرکت جستجو کنید
در سبک های سخت بیرونی، تمام انرژی برای حرکت و جهش صرف می شود و به همین علت است که بعد از حرکات، تنفس ها تند می شوند؛ اما در تای چی از سکون برای کنترل استفاده می شود. در تای چی با وجود اینکه شخص سکون دارد حرکت هم می کند. بنابراین در تمرین فرم تای چی هر چه آرام تر حرکت کنید بهتر است، چرا که دم و بازدم عمیق می شود. در تای چی تمریناتی که به بدن آسیب برساند وجود ندارد و با تمرینات نباید باعث گرفتگی و فشار در رگ ها شوید.