ورزشهای الکترونیک یا eSports مدتی است که بهصورت رسمی بهعنوان رشتهی ورزشی شناخته شدهاند و روند رو به رشدی را طی میکنند.
eSports نامی است که از چندی پیش بهعنوان اصطلاح رسمی مسابقات بازیهای ویدیویی مورد استفاده قرار گرفته است. این اصطلاح که به معنای ورزشهای الکترونیکی است، بهمرور جای خود را در میان مسابقات رسمی ورزشی باز کرده است. این مسابقات معمولا در شکل بازی های multiplayer فردی یا تیمی به خصوص میان بازیکنان حرفه ای برگزار می گردد . بازی های الکترونیک در ابتدا توانسته اند توجه عده ی زیادی را به خود جلب کنند، اما در سال ۲۰۰۰ با ترویج بازدید و پخش آنلاین این مسابقات و شرکت کردن بازیکنان حرفه ای، رشد زیادی در این صنعت رخ داد. به طوری که در سال ۲۰۱۰ ورزش های الکترونیک به یک شاخصه اصلی صنعت گیمینگ تبدیل گردید به طوری که بسیاری از کمپانی های بازی سازی را ، تشویق به ساخت و طراحی بازی های مخصوص ورزش های الکترونیک کرد.
به صورت خلاصه، در پاسخ به سوال Esports چیست میتوانیم بگوییم مجموعهای مسابقات با حضور برترین گیمرهای هر سبک و بازی را Esports میگویند. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که وجود بازیهای رقابتی به سالها پیش بازمیگردد
Esports محفلیست برای رویارویی حرفهایترین گیمرهای جهان. گیمرهایی مانند نینجا، شرود، چاکوتاکو و… که به واسطه ظهور سرویسهای استریم مانند توییچ، یوتیوب لایو و… توانستند خارج از محیط مسابقات Esports نیز خودی نشان دهند و حسابی معروف شوند . Esports مانند یک مسابقه فوتبال در بالاترین سطح جهانی، چیزی مانند الکلاسیکو، فضایی را ایجاد میکند تا این گیمرهای شناخته شده رو در روی یکدیگر قرار گیرند.
معمولا این مسابقات با جوایز چشمگیری همراه هستند و موجب میشوند فرد یا تیم برنده، با جیبی پر از پول راهی خانهشان شوند. البته نباید از این مسئله گذشت که بسیاری از این گیمرها زیر نظر موسسات یا ارگانهای مختلفی فعالیت میکنند و درصورت پیروزی در مسابقات، مجبورند به واسطه حمایت پشتوانههایشان مقداری از جایزه را به آنها واگذار کنند.
همانند بازیکنان فوتبال یا هر ورزش دیگری، بازیکنان Esports نیز مدت زمان زیادی را صرف تمرین و برگزاری مسابقات دوستانه جهت بالا بردن میزان آمادگی خودشان میکنند. Esports تنها مختص عناوین شوتری مانند کانتر استرایک یا کال آو دیوتی نیست و طیف بزرگی از بازیهای ویدیویی مانند ورزشی، بتل رویال، موبا و… را نیز شامل میشود. هر سال در تمام شاخههای نام برده تورنومنتهایی جهانی برگزار میشود که جوایزشان از چند هزار دلار تا چند میلیون دلار متفاوت است!
به طور کلی می توان بازی های الکترونیک را به چندین دسته اساسی تقسیم نمود. از مهمترین این دسته بندی ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استراتژی بی وقفه (real time strategy)
- تیرانداز اول شخص
- مبارزه ای
- بازی های رقابتی چند نفره
شاید شما نیست اسم بازی هایی مانند:
- civilization
- Dota2
- fortnite
را شنیده باشید. تمامی این بازی ها جز ورزش های الکتروینکی هستند که دارای لیگ هایی در سطح جهانی می باشند. از این رو تبلیغات گسترده بر روی این بازی ها توانسته است منبع درامد مفیدی برای سازندگان آنها باشد.
جایگاه ورزش الکترونیک در میان کشورهای جهان
کشور کره جنوبی تعداد زیادی از موسسات مرتبط با ورزش های الکترونیک تاسیس کرده .این موسسات از سال ۲۰۰۰ اقدام به لایسنس کردن بازیکنان حرفه ای کرده بودند , این امر باعث شده امروزه این کشور در میان سایرین پیشگام در حوزه ورزش های الکترونیک باشد. امروزه مسابقات Esports در بسیاری از نقاط جهان از جمله آسیای شرقی به خصوص در چین , اروپا , آمریکای شمالی ,و گاهاً در خاور میانه و کشور های حوزه خلیج فارس برگزار میشوند .
بر خلاف سهم بزرگ ژاپن از صنعت بازی سازی ، این کشور در زمینه ورزش های الکترونیک از سایرین ، عقب مانده است ، که دلیل آن قوانین سختگیرانه ضد قمار در این کشور بود که برای بازی کردن و جایزه گرفتن نیز محدودیت ایجاد میکند.
ورزش الکترونیک در ایران
انجمن ورزشهای الکترونیک ایران در سال ۱۳۸۵ با موافقت سازمان تربیت بدنی وقت و با نام انجمن بازی های رایانه ای تحت پوشش فدراسیون ورزشهای همگانی شروع به کار کرد، که بعد ها در سال ۱۳۹۰ با توجه به درخواست عضویت انجمن در فدراسیون جهانی ورزشهای الکترونیک (IESF) ،نام انجمن نیز به انجمن ورزشهای الکترونیک ایران تغیر یافت.
با اینکه از همان ابتدا بازیهای ویدیویی با سرعت سرسام آوری در دنیا گسترش پیدا کرد اما برای ورزشهای الکترونیکی این مسئله مقداری متفاوت بوده است. تقریبا با یک فاصلهی ۱۵ الی ۲۰ ساله این مهم برای ورزشهای الکترونیکی به نسبت بازیهای رایانهای رقم خورد. سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ را باید نقطهی عطفی در ورزشهای الکترونیکی به حساب آورد. در این سالها به یکباره بازیهای سبک MOBA با قدرت هر چه تمامتر پا به عرصهی وجود گذاشتند و رشد شگفتانگیزی را برای ورزشهای الکترونیکی به ارمغان آوردند. برای اثبات این موضوع تنها کافیست نگاهی به آمارهای زیر بیاندازید تا خودتان تاثیر بازیهایی از قبیل Dota 2 و League Of Legends بر ورزشهای الکترونیکی را مشاهده کنید. به راحتی میتوانید مشاهده کنید که چگونه پس از سالهای گفته شده ورزشهای الکترونیکی رشد شگفتانگیزی را در رقابتها و میزان جوایز اهدایی خود تجربه کردهاند.
بازیهای سبک (MOBA (Multiplayer Online Battle Arena و در این بین به ویژه بازی Dota 2 محصول شرکت Valve نقش به سزایی در شروع دوران جدید ورزشهای الکترونیکی ایفا کردهاند. تبلیغات گسترده و هدفمندی که شرکت Valve برای بازی Dota 2 انجام داد به نوعی تمام اهالی دنیای ورزشهای الکترونیکی را قانع کرد که میتوان با استفاده از ظرفیتهای موجود در این زمینه به راحتی مسابقاتی را با مجموع جوایزی به ارزش ۲۰ میلیون دلار برگزار کرد و سود مناسبی هم از این راه کسب نمود.
اما با تمامی این اوصاف بازیهای ویدیویی به عنوان یک ورزش راه درازی را باید طی بکند تا بتواند به جایگاه مناسبی در بین دیگر ورزشهای موجود برسد. شاید این حرف کمی عجیب باشد ولی بد نیست بدانید که امروزه یکی از مشاغل پر ریسک دنیا را ورزشهای الکترونیکی تشکیل میدهند.