واترپلو (Water polo) یک ورزش گروهی است که با استفاده از توپ در آب انجام می‌شودکه در آن دو تیم با ۶ بازیکن و یک دروازه‌بان در هر تیم به همراه ۶ بازیکن ذخیره در این ورزش شرکت می‌کنند و در محوطه‌ای درون استخر به ابعاد ۲۰در ۳۰متر بازی می‌کنند. بازیکنان باید با شنا کردن حرکت کنند. این بازی در ۴ زمان ۸ دقیقه‌ای برگزار می‌شود. برنده تیمی است که در این ۴ زمان توپ‌های بیشتری را وارد دروازه حریف کند.
- محتویات:
تاریخچه
تاریخچه واترپلو ایران
مهارت های اولیه
قوانین
خطاها
فواید ورزش واترپلو
آسیبهای شایع در واترپلو
- تاریخچه
واترپلو در دهه ۱۸۷۰ در بریتانیا اختراع شد و نخستین قواعد آن در اسکاتلند و انگلیس ایجاد شد، اولین بازی بین‌المللی واترپلو بین تیم‌های ملی این دو کشور در سال ۱۸۹۰ در لندن برگزار و با پیروزی اسکاتلند به پایان رسید. ترجمه تحت‌الفظی واترپلو به معنای «چوگان آبی» است. این رشته نخستین ورزش گروهی بود که در سال ۱۹۰۰ وارد المپیک شد که با قهرمانی بریتانیا همراه بود.
حاکمیت بریتانیایی‌ها بر رشته واترپلو بعدها از میان رفت و کشورهایی چون مجارستان، ایتالیا، هلند و کشور‌های اروپای شرقی به قدرت‌های اول این رشته بدل شدند. ورود واترپلوی زنان به بازی‌های المپیک در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی صورت گرفت. اداره اینورزشدرسطح بین‌المللی بر عهده فدراسیون بین‌المللی شنا با نام اختصاری «فینا» است. طول استخر واترپلو در مسابقات بین‌المللی ۳۰ و عرض آن ۲۰ متر است. دروازه‌ها ۳ متر عرض دارند و ۹۰ سانتی‌متر از سطح آب ارتفاع دارند. وزن توپ هم ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم است. در مسابقات زنان از استخر کوچکتری به طول ۲۵ و عرض ۱۷متر استفاده می‌شود.
- تاريخچه رشته واترپلو در ايران
از سال 1318 كميته اي تحت عنوان كميته شنا تشكيل شد كه رياست آن را فتح الله اميرعلائي برعهده داشت و تشكيلات ورزش شناي كشور را سرپرستي كرد. اين كميته تا سال 1325 پابرجا ماند و سپس فدراسيون شناي كشور تاسيس مي شود كه از همان ابتدا داراي 3 كميته تفكيك شده شنا، شيرجه و واترپلو بود. درسال 1349 تيم واترپلوي ايران براي نخستين بار در بازيهاي آسيايي بانكوك شركت كرد و مقام چهارم را به دست آورد.
منبع: yjc.ir
- مهارت‌های اولیه در ورزش واترپلو
برای انجام ورزش واترپلو ورزشکار باید در بعضی کارها مهارت داشته باشد. اولین فاکتور لازم برای شروع این ورزش، مهارت در شنا است. در این ورزش، بازیکنان باید بتوانند طول ۳۰ متری استخر را بارها و بارها شنا کنند. نوع شنا کردن بازیکنان واترپلو با شنای کلاسیک متفاوت است. در این روش بازیکنان از یک استیل آزاد استفاده می‌کنند به طوری که هنگام شنا کردن همیشه سر آنها از آب بیرون خواهد بود تا بتوانند بر بازی مسلط باشند.
مهارت دومی که بازیکنان باید به دست آورند، شیوه کنترل توپ با یک دست است. همچنین این ورزشکاران باید بتوانند توپ را با هر دو دست خود کنترل کنند. مهارت دیگری که ورزشکاران رشته واترپلو باید داشته باشند، نوعی پا دوچرخه‌است که در آن حرکات پا به صورت دایره وار انجام می‌شود. در این حرکت که ورزشکاران از آن برای نگه داشتن خود روی سطح آب استفاده می‌کنند، انرژی بسیار کم مصرف می‌شود. ورزشکاران ورزش واترپلو باید از تمرکز و سرعت عمل بالایی برخوردار باشند تا بتوانند بر تیم حریف غلبه کنند.
- مهارتهاي مهم در ورزش واترپلو:
1- نوع شنا، به طوري كه بتوانند در آب بمانند و خسته نشوند و سر از آب بيرون باشد تا به بازي مسلط باشند.
2- مهارت در كنترل توپ با يك و هردو دست .
3- نگه داشتن خود در آب با مهارت پا دوچرخه اي .
4- داشتن تمركز و سرعت عمل بالا.
منبع: yjc.ir
- قوانین ورزش واترپلو
هر تیم از ۱۳ بازیکن تشکیل شده‌است که شامل هفت بازیکن اصلی و شش بازیکن ذخیره‌است. بازیکنان اصلی دارای یک دروازه بان و شش بازیکن زمین هستند. این شش بازیکن می‌توانند هم در نقش حمله و هم در نقش دفاعی ظاهر شوند و جای مخصوص به خود ندارند. یکی از قوانین مهم واترپلو این است که بازیکنان زمین اجازه ندارند توپ را با دو دست بگیرند و باید آن را فقط با یک دست کنترل کنند. در فاصله دو متری از دروازه بان‌های هر تیم نشانه‌هایی به نام خط دو متری وجود دارد. بازیکنان تیم مقابل اگر توپ نداشته باشند نباید وارد این محوطه شوند. مدت زمان بازی برای آقایان در چهار ست هشت دقیقه‌ای و برای خانم‌ها چهار ست چهار تا شش دقیقه‌ای است.
- اندازه زمین ( بیـن المللی): طول ۳۰ متر و عرض ۲۰ متر و عمق آب ۲ متر ( ۴ پا ) و نباید از ۸۰/۱ متر کمتر باشد در مسابقات داخلی سعی بر این است که شرایط فوق رعایت شود و برای بانـوان ۱۷×۲۵ متر می باشد.
- اندازه دروازه : طول آن ۳ متر و ارتفاع ۹۰ سانتی متر و عمق ۳۰ سانتی متر و جنس آن از چوب یا فلـز و یا پلاستیک و رنگ آن سفید می باشد.
- توپ واترپلو: ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم و رنگ زرد می باشد. این نوع توپ از سه قسمت اصلی، بلیدر، نخ پیچ و رویه توپ تشکیل شده است و در دو سایز ویژه مردان و زنان تولید می شود.
- محیط توپ واترپلو : بین ۶۷ تا ۷۱ سانتی متر و جنس رویه آن از چرم یا پلاستیک باشد.
- شروع بازی :توسط حلقه ای توپ در وسط آب قرار می گیرد و یا توسط داور انداخته می شود.
- تعداد تعویض :آزاد
فاصله نقطه پنالتی تا دروازه ۴ متر می باشد.
بلند کردن ۲ پرچم متوسط داور یعنی گل قبول است.
تعداد استراحت بعد از هر دوره به مدت ۲ دقیقه و در هر دوره دو استراحت ۱ دقیقه ای.
یک تیم می تواند ۳۵ ثانیه توپ را می تواند در اختیار داشته باشد.
از پشت ۷ متر می توان خطا را یک ضرب گل کرد.
چهار خط با رنگ های خط قرمز ، خط زرد ، خط سبز ، خط سفید وجود دارد.
خط قـرمز :۲متر بازیکن تیم مقابل اگر توپ داشته باشند نباید وارد این محوطه شود. خط زرد :۴متر پنالتی –خطاییکهداورتشخیصبهپنالتیمیدهد .
خط سفید :خط دروازه و خط نیمه خط سبز :۷متر –آزاد بازیکنان در این منطقه آزاد می باشنـد.
کرنر :از منطقه ۲ متر و محل درست وبا خروج بازیکنان تیم حمله از این منطقه می باشد و در غیر این صورت تکرار می شود
وقت اضافی :۲زمان ۵ دقیقه ای
منبع: yjc.ir
- خطاها:
-زدن توپ با مشت بسته تکیه کردن و یا گرفتن چوب های دروازه
-شنا کردن روی شانه ها و پشت حریف فرو بردن توپ زیر آب در موقع حمله طرف مقابل
-گرفتن توپ در یک لحظه با هر دو دست پاشیدن آب به صورت حریف
-مانع بازی حریف شدن
-انداختن تنه روی حریف و فشار آوردن
-اتلاف وقت
-اگر یک بازیکن ۳ بار اخراج شود دیسکالیفه با جایگزین
-اگر بازیکن مرتکب خشونت شود. اکسکلود بدون جایگزین خواهد بود.
-اخراج بازیکن ۲۰ ثانیه و پشت خط دروازه خودی قرار می گیرد.
-زمان بازی ۴ دوره 8 دقیقه ای مفید و فعال برای آقایان و خانم ها در چهار ست ۴ تا ۶ دقیقه ای.
منبع: yjc.ir
- فواید ورزش واترپلو
واترپلو ورزشی آبی و تیمی است. بنابراین از یک طرف باعث بروز آثار ورزش شنا می‌شود و از طرف دیگر اثر مفید ورزش‌های توپی را به همراه دارد. بازیکنان این رشته باید از قدرت و سرعت بالایی برخوردار باشند. در ورزش واترپلو تمام اعضای بدن مانند یک زنجیر عمل می‌کنند. یعنی ورزشکار باید از تمام عضلات خود کمک بگیرید تا بتواند نیروی لازم را به توپ وارد کند.
اعضای مختلف بدن مثل دست‌ها، لگن و پاها باید بتوانند حرکات چرخشی خاصی را انجام دهند. بنابراین علاوه بر قدرت، انعطاف پذیری نیز در ورزش واترپلو لازم و ضروری است. بعضی از حرکات باعث می‌شوند سرعت توپ افزایش یابد مثل چرخش مناسب در ناحیه کمر و شانه و همچنین قدرت به عقب بردن بازوها و آرنج و توانایی خم کردن مچ دست. به دست آوردن مهارت در این زمینه‌ها نیاز به تمرین فراوان دارد. بازیکنان علاوه بر قدرت و انعطاف پذیری باید از تمرکز کافی و قدرت طراحی نقشه برای تسلط بر حریف هم برخوردار باشند.
بنابراین به طور خلاصه می توان گفت که ورزش واترپلو دارای اثرهای مفید زیر است:
افزایش قدرت بدنی به خصوص در ناحیه عضلات ران، بازوها و مچ دست
افزایش قدرت تمرکز، هماهنگی و طراحی نقشه
افزایش انعطاف پذیری
افزایش سرعت عکس العمل در پاسخ به محرک‌ها
منبع: yjc.ir
- آسیبهای ورزش واترپلو
برخی از آسیبهای واترپلو ناشی از انجام این ورزش در آب است مثل حساسیت و قرمزی چشم، آفتاب سوختگی و عفونت‌های پوستی. اما از آسیبهای شایع و مخصوص به این ورزش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کشیدگی تاندون‌های شانه:این آسیب بسیار شایع است زیرا ورزشکاران برای افزایش قدرت و سرعت پرتاپ توپ به عضلات و تاندون‌های این ناحیه فشار زیادی وارد می‌کنند و باعث کشیدگی و گاهی پارگی تاندون‌های این ناحیه می‌شوند.
آسیب به انگشتان:سرعت سریع توپ و برخورد آن با انگشتان دست ورزشکاران باعث ضرب دیدگی، کبودی و حتی بروز زخم و شکستگی در این نواحی می‌شود.
آسیب ناحیه صورت:واترپلو ورزش پر برخوردی است و ورزشکاران به سهو یا به عمد ضرباتی را به بازیکن حریف وارد می‌کنند. در نتیجه کبودی زیر چشم و پارگی لب از جمله آسیبهای شایع است.
- عواملی که سبب بروز آسیب بیشتر می‌شوند:
بی تجربگی و مهارت ناکافی در اجرای تکنیک‌ها
نداشتن بنیه و انعطاف پذیری لازم برای این ورزش
استفاده نکردن از وسایل ایمنی مثل کلاه ایمنی و وسایل حفاظتی از گوش و دهان
منبع: yjc.ir
