- محتویات
۶- اقتصاد و درآمد
۷ -چالشها و حواشی
۸ -کنفدراسیونها
۹ -مسابقات محلی تا بینالمللی
۱۰- مسابقات داخلی، لیگها و باشگاهها
11 - منابع
- اقتصاد و درآمد
کشورهایی که در آنها فوتبال محبوبترین ورزش است با رنگ سبز نشان داده شدهاند
فوتبال یکی از پردرآمدترین ورزشهای جهان است. ۳۰ بازیکن فوتبال در فهرست ۱۰۰ ورزشکار پردرآمد جهان قراردارند.
درآمدی که از فوتبال به دست میآید، عبارتند از: حقوق، پاداش، جایزه مالی،هزینههای ظاهری،صدور مجوز وتأیید آن.
دیوید بکهام، کریستیانو رونالدو و لیونل مسی[1]به ترتیب در رتبه هشتمین، نهمین و یازدهمین ورزشکاران پردرآمدجهان قراردارند.[2 ] نیمارگران قیمتترین بازیکن فوتبال تاریخ است که با قیمت ۲۲۲ میلیون یورو در سال ۲۰۱۷ از بارسلونا به باشگاه فوتبال پاری سن ژرمن پیوست.[3] باشگاه فوتبال منچستر یونایتد با ارزشی معادل ۲٫۲۴ میلیارددلار،ثروتمندترین باشگاه جهان است.
همچنین،دوباشگاه اسپانیایی رئال مادرید وبارسلونا با ارزشهایی معادل ۱٫۸۷و ۱٫۳۰میلیارد دلار،دومین وسومین باشگاه فوتبال ثروتمند جهان هستند.[4] رئال مادرید، با گردش مالی بیش از ۴۲۰ میلیون یورویی در فصل ۲۰۱۲–۲۰۱۱،برای هشتمین سال پیدرپی،عنوان ثروتمندترین باشگاه جهان را از نظر میزان گردش مالی کسب کرد.[5]
اسپانسرها یا حامیان مالی همیشه در فوتبال وجود دارند و از راه طرفداران فوتبال برای خود درآمدزایی میکنند. حامیان مالی فوتبال همانطور که از نامشان پیداست، هنگام مشکلات مالی تیم از تیم پشتیبانی مالی میکنند و تیم نیز دستآوردهای آنها را تبلیغ میکند.[6]شرکت آدیداس یکی از پیشروهای اسپانسری در فوتبال است که از این راه بازاریابی میکند.[7]این شرکت طرحها یا آرمهای خود را بر روی پیراهن تیمها در معرض نمایش قرار میدهند و موجب افزایش سود خود میشوند. البته تیم نیز سود زیادی از این کار میبرد. هم بازیکنان و هم سران باشگاه از همکاری با اسپانسرها درآمد سرشاری کسب میکنند.[8]
- چالشها و حواشی
خطا بروی بازیکن سورمه ای پوش
در فوتبال فریب داور نیز رخ میدهد. مانند به عمد خود را به زمین انداختن، تمارض، اتلاف وقت و …گاهی این کارهاآن قدرماهرانه صورت میگیرندکه داوران هم متوجه آن نمیشوند؛برای نمونه،دیهگو آرماند و مارادونادر جام جهانی گلی با دست خود بهثمر رساند که داوران متوجه آن نشدند و آن گل بعدها لقب دست خدا را بر خود گرفت.[9]قانونگذاران فوتبال تاکنون با فریب خود را به زمین انداختن را نادیدهگرفته و تصمیم جدی درباره آن نگرفتهاند.[10]جیم بویس، معاون رئیس فیفا سپ بلاتر، میگوید: با فریب خود را بر زمین انداختن، سرطان فوتبال است و بازیکنانی که این کار را انجام میدهند، گناهکار و مجرم محسوب میشوند.[11 ]اتلاف وقت یکی از راهبردهای تیم برای کسب نتیجهای مطلوب در مسابقه است و تیمی که استفاده از راهبردهای قانونی را بیفایده میداند، به این کار روی میآورد. جایگزینکردن بازیکنان در اواخر بازی، وانمود کردن آسیبدیدن بازیکنان، تأخیر در انجام ضربات آزاد و پرتابها و گرفتن و ضربهزدن توپ توسط دروازهبانان از جمله کارها برای اتلاف وقت مسابقه است. بازیکنان اغلب توپ را به پرچم گوشه زمین کنارنقطه کرنرمیبرند واندکی ازوقت باارزش بازی راتلف میکنند.[12]
فیفا ادعا میکند که وظیفه محافظت بازیکنان از زورافزایی(دوپینگ) را بهخوبی انجام میدهد و فوتبال عاری از زورافزایی است. فیفا قوانین سختگیرانهای را برای مبارزه و کنترل زورافزایی وضعکرده و در این راه سازمان جهانی مبارزه با زورافزایی نیز فیفا را یاری میکند. سالانه تعداد بازیکنانی که زورافزایی میکنند، با نوساناتی همراه است و گاه این تعداد افزایش و گاه کاهش مییابد. فیفا هرسال از بازیکنان آزمایش زورافزایی میگیرد و گاهی ممکناست بهطور ناگهانی بازیکنان تیمی را که مشکوک به زورافزایی است، مورد آزمایش زورافزایی قراردهد.[13]برخی از چالشها و حواشی مهم دیگر فوتبال عبارتند از:
- توهینهای نژادپرستانه:برای نمونه، در بازی میان باشگاه فوتبال آ. ث. میلان و پرو پاتریا، طرفداران پاتریا به یک هافبک غنایی میلان به نام کوین پرینس بواتنگ توهین نژاد پرستانه کردند. او نیز توپ را به سوی طرفداران پاتریا شوتکرد و با عصبانیت زمین را ترککرد. دیگر بازیکنان و مربیان میلان نیز به دنبال وی زمین را ترک کردند.[14]
عدم رعایت فیرپلی (بازی جوانمردانه):برای نمونه، یوفا از بایرن مونیخبه خاطر ۱۵ سال رعایت بازی جوانمردانه، به صورت نقدی تقدیر کرد. در سپتامبر ۲۰۱۲، یوفا قوانین فیرپلی مالیرا به عنوان یک قانون به اجرا درآورد و ۲۳ باشگاه را برای عدم رعایت این قوانین جریمهکرد.[15]فیرپلی مالی یوفا مجموعه آییننامهها و دستورالعملهایی است که هدف آن، بازی جوانمردانه و نظم و انضباط بیشتر است که در سپتامبر ۲۰۰۹ به تصویب رسید.[16]
- حوادث:برای نمونه، سانحه هیلسبورودر سال ۱۹۸۹ موجب مرگ ۹۶ نفر شد و در سانحه ورزشگاه هیسل، گروه بزرگی از طرفداران لیورپول از حصار رد شدند و میان آنها و طرفداران یوونتوس دعوایی درگرفت که موجب مرگ ۳۲ نفر شد. یوفا نیز در پاسخ به این کار طرفداران لیورپول را از حضور در رقابتهای اروپایی تا اوایل سال ۱۹۹۰ میلادی ممنوعکرد و تعدادی از طرفداران این باشگاه نیز بهجرم آدمکشی و قتل محاکمه شدند.[17]
- مافیای فوتبال:برای نمونه، مافیا و گانگسترهای ایتالیایی با استفاده از متنهای فوتبال، به زندانیان محکومشده پیامکهای سری میزنند. دادستانهای ضد مافیایی نیز به شدت با جرایم این مافیا و گانگسترها مبارزه میکنند.[۹۹]
- فوتبال و سیاست:برای نمونه، یکبار زدنیک زمان، سرمربی سابق آ.اس. رمگفت:[18]
با وجود این که ما بیشتر در فوتبال بیننده یک ورزش باشیم،بیننده حضور سیاست وتجارت درفوتبال هستیم که این ذهنیت تأثیربسیار بدومنفی روی مربیان وهمچنین بازیکنان میگذارد.
- خرافات و پیشگویی:برای نمونه، در جام جهانی ۱۹۹۸، بدن فابین بارتز، دروازهبان تیم ملی فوتبال فرانسه، به یک نماد موفقیتآمیز برای فرانسه تبدیل شدهبود و تیم فرانسه عقیدهداشت که اگر بدن بارتز را لمسکنند، موفق خواهندشد. در پایان، فرانسه قهرمان جام جهانی ۱۹۹۸ شد.[19]
به عنوان نمونهای دیگر، یک هشتپایپیشگوی آلمانی به نام» پاول« مسابقات جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی را پیشگویی میکرد و پیشگوییهای او درست بود.[20]
- کنفدراسیونها
نقشه کنفدراسیونهای قارهای عضو فیفا.
کنفدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا)، کنفدراسیون بینالمللی ورزشهای فوتبال، فوتسالو فوتبال ساحلیاست که در ۲۱ مه ۱۹۰۴ در پاریس، فرانسهتأسیسشد. تاکنون ۲۰۸ کنفدراسیون کشوری از جمله فرانسه، بلژیک، دانمارک، هلند، اسپانیا، سوئدو سوئیسعضو فیفا هستند[21]و بیش از ۲۵۰ میلیون نفر فوتبالیستدر جهان وجوددارد.[22]مقر فیفا در زوریخ، سوئیسواقع شدهاست. شش کنفدراسیون فوتبال قارهای از اعضای فیفا هستند:
-آسیا: کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC)
-آفریقا: کنفدراسیون فوتبال آفریقا (CAF)
-اروپا: اتحادیه فوتبال اروپا (UEFA)
-آمریکای شمالی و مرکزی و کارائیب: کنفدراسیون فوتبال آمریکای شمالی و مرکزی و کارائیب (CONCACAF)
-آمریکای جنوبی: کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (CONMEBOL)
-اقیانوسیه: کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه (OFC)ا[23[
ان اف بورد یک کنفدراسیون فوتبال است که هدف آن، سازماندهی مسابقات تیمها و ملتهایی است که به فیفا وابستگی ندارند. این سازمان زیر نظر فیفا و همچنین یک رقیب برای این سازمان نیست.[24]
- مسابقات محلی تا بینالمللی
فوتبال خیابانی در ونزوئلا.
فوتبال خیابانی یک نوع بازی فوتبال محلی است که تیرهای دروازههای آن میتواند آجر، سنگ و اشیاء مشابه آن باشد. این بازیها در پیادهروها، کوچهها و خیابانها انجام میگیرند و تعداد بازیکنان تیمها ۳ و بیشتر از آن است. از جمله کشورهایی که این بازیها در آن انجام میگیرد، میتوان به برزیل اشارهکرد.[۱۲][25]رقابتهای حساس فوتبال همیشه میان دو تیم همشهری بودهاست. برای نمونه، بازیهای تیمهای همشهری لیورپول با اورتون، منچستر یونایتد با منچستر سیتی، چلسی با آرسنال، استقلال با پرسپولیس و …بسیارمهم وحساس بودهاند.[۱۰۸]به بازی دو تیم همشهری، شهرآورد یا دِربی میگویند.
جام جهانی فوتبال بزرگترین رویداد ورزشی جهان است و تیمهای ملی مردان الف از ۲۰۸ کنفدراسیون فوتبال برگزیده میشوند و در این جام شرکت میکنند. این مسابقات هر چهار سال یکبار انجام میگیرد. نخستین مسابقات جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۳۰ برگزارشد و تاکنون بهجز سالهای ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ بهعلت جنگ جهانی دوم، هر چهار سال یکبار برگزار شدهاست. این مسابقات فعلاً در قالب ۳۲ تیم در کشور (های) میزبان و در طول دورهای یکماهه انجام میگیرد. مسابقات مقدماتی جام جهانی فوتبال برای تعیین تیمهای شرکتکننده در جام جهانی فوتبال طی سه سال انجام میگیرد. جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰ به میزبانی آفریقای جنوبی، واپسین جام جهانی بود که تیم ملی فوتبال اسپانیا قهرمان این جام شد. جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ به میزبانی برزیل با قهرمانی آلمان به پایان رسید.[26] و جام جهانی 2018 به میزبانی روسیه با قهرمانی تیم فرانسه به پایان رسید.تیم ملی برزیل با ۵ قهرمانی و تیمهای ملی ایتالیا و آلمان هرکدام با ۴ عنوان قهرمانی، پرافتخارترین تیمهای جام جهانی فوتبال هستند.[27]
رقابتهای بینالمللی فوتبال برای نخستینبار در بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۰۰ پاریس، فرانسه اجراشد. پس از آن، فوتبال در همه بازیهای المپیک تابستانی بهجز بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۳۲ لسآنجلس، ایالات متحده آمریکا اجراشد. پس از بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۹۲بارسلونا، اسپانیا، تیم ملی فوتبال اسپانیا واپسین تیم اروپایی بود که موفق به کسب مدال طلای فوتبال در بازیهای المپیک تابستانی شد. از بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۹۶آتلانتا، ایالات متحده آمریکابه بعد، تنها تیمهای آفریقایی و آمریکای جنوبی موفق به کسب مدال طلای فوتبال المپیک شدند. همچنین در المپیک سال ۱۹۹۶، فوتبال بانوان به برنامه المپیک افزودهشد. تیم ملی فوتبال بانوان ایالات متحده آمریکا چهار بار در سالهای ۱۹۹۶ در آتلانتا، ۲۰۰۴در آتن، ۲۰۰۸در پکن و ۲۰۱۲ در لندن موفق به کسب مدال طلا شدند. بانوان آمریکا در بازی پایانی المپیک ۲۰۰۰ در سیدنی، از تیم ملی فوتبال بانوان نروژ شکست خوردند و کسب مدال نقره نائلآمدند.[28][ [29
پس از جام جهانی، جامهای ملتهای قارهها مهمترین مسابقات بینالمللی فوتبال هستند که توسط کنفدراسیونهای هر قاره میان تیمهای ملی آن قاره برگزار میشود. این مسابقات شامل: جام ملتهای اروپا (یوفا)،[30]کوپا آمریکا (کونمبول)،[31]جام ملتهای آفریقا (سیاِیاِف)،[32]جام ملتهای آسیا (اِیافسی)،[33]جام طلایی کونکاکاف (کونکاکاف)،[34]و جام ملتهای اقیانوسیه (ایافسی)[35]میشوند. جام کنفدراسیونهایکی دیگر از جامهای بینالمللی است که قهرمانان هر قاره با میزبان جام جهانی فوتبالآینده و قهرمان جام جهانی گذشته در دو گروه تقسیمبندی میشوند و به رقابت با یکدیگر میپردازند.[36]معتبرترین جامهای بینالمللی باشگاهی، جامهای باشگاههای قارهها هستند که عبارتند از: لیگ قهرمانان اروپا (یوفا)،[37]لیگ قهرمانان آسیا (اِیاِفسی)،[38]جام لیبرتادورس (کونمبول)،[39]لیگ قهرمانان اقیانوسیه (اواِفسی)،[40]لیگ قهرمانان کونکاکاف (کونکاکاف)[41]و لیگ قهرمانان آفریقا (سیاِیاِف).[42]قهرمانان جام باشگاههای شش قاره در جام باشگاههای جهانبه رقابت با یکدیگر میپردازند.[43]ان اف بوردهر دو سال یکبار، مسابقاتی میان ۲۷ عضو خود برگزار میکند که جام جهانی ویوا نامیده میشود و یکی از اعضای ان اف بورد، میزبان جام است. این جام زیر نظر فیفا نیست. [44]
- مسابقات داخلی، لیگها و باشگاهها
در اوایل سال ۱۹۳۰ میلادی، لیگهای مختلفی در کشورهای مختلف جهان بهوجود آمدند.[۳۹]لیگهای فوتبال درآمدزایی بالایی دارند؛ اما گاهی اوقات ممکناست که باشگاهها نهتنها هیچ سودینکنند، بلکه ضرر نیز بکنند. در فصل ۰۷–۲۰۰۶لیگ برتر فوتبال انگلستان، حقوق باشگاهها ۱۳٪ افزایش یافت. (متوسط افزایش باید۱۱٪ باشد) لیگها مقدارزیادی ازدرآمدهای خود راصرف پخش بازیهای شان دررادیو و تلویزیون میکنند.[45]
از معروفترین و بهترین لیگهای فوتبال جهان میتوان به( لا لیگا (اسپانیا، لیگ برتر انگلستان، (سری آ (ایتالیا)، لیگ ۱ (فرانسه)، بوندسلیگا (آلمان)، لیگ برتر فوتبال هلند، لیگ برتر فوتبال روسیه، لیگ برتر فوتبال برزیل، دسته برترفوتبال آرژانتین و دسته برترفوتبال مکزیک اشارهنمود.[46]
در سال ۲۰۰۰ فیفا فهرستی از موفقترین باشگاههای قرن بیستم منتشر کرد. در این فهرست رئال مادریددر صدر قرار گرفت و باشگاههای منچستر یونایتد، بایرن مونیخ و بارسلونا در ردههای بعدی قرار گرفتند.[47]
باشگاه فوتبال کورینتیانس برزیل نخستین باشگاه غیراروپایی است که چندینبار قهرمان جام باشگاههای جهان شدهاست. کورینتیانس، چلسی را در مسابقه پایانی جام باشگاههای جهان در سال ۲۰۱۲ با نتیجه۰–۱شکستداد و مجدداً قهرمان این جام معتبرشد.[48]رئال مادرید توسط فیفا به عنوان بهترین باشگاه فوتبال سده بیستم میلادی شناخته شده است.[49]
منابع:
1."11 Lionel Messi - The World's 100 Highest-Paid Athletes". Forbes.com. 22 June 2012. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
2.Kurt Badenhausen (18 June 2012). "Mayweather Tops List Of The World's 100 Highest-Paid Athletes". YAHOO! NEWS. YAHOO!. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
3."Real Madrid Sign Midfielder Gareth Bale For World-Record $132 Million". CBS News New York. 2 September 2013. Retrieved 2 September 2013.
4.SPORTSMAIL REPORTER (19 April 2012). "Man United named richest club in world for eighth year in a row". Daily Mail. Retrieved 23 February 2012.
5."Real Madrid still world's richest football club, says Deloitte". BBC. BBC NEWS. 23 January 2013. Retrieved 23 February 2013.
6."MONETIZING FANS THROUGH SPONSORSHIP. WHAT YOU HAVE TO DO AS A FOOTBALL CLUB". Footballmarketing.biz. 4 March 2011. Archived from the original on 7 April 2013. Retrieved 11 February 2013.
7."Adidas to sponsor football festival". Soccerex.com. 19 September 2011. Archived from the original on 18 May 2013. Retrieved 11 February 2013.
8.«نقش ورزش در تبلیغات و تبلیغات در ورزش». تبیان. بایگانیشده از اصلیدر ۱۵ فوریه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۱فوریه ۲۰۱۳.
9.KYM CHARLES (21 May 2009). "Simulation in Football: A Real Problem". bleacherreport.com. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 31 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
10.Sean Ingle (8 October 2012). "How can football solve a problem like diving?".The Guardian. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 31 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
11.LAURA WILLIAMSON, DOMINIC KING (9 October 2012). "FIFA chief: Diving is the cancer of football". Daily Mail. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 31 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
12."Timewasting". sportspundit.com. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 31 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
13."Fight against doping in football". Fifa.com. 21 June 2011. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 19 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
14."Boateng makes racism walkout vow". CNN. January 2013 4. Archived from the original on ۲۴ژانویه ۲۰۱۳. Retrieved January 2013 24. Check date values in: |بازبینی=, |تاریخ= (help)
15.محمدخواه، سعید (۱۲سپتامبر ۲۰۱۲). 2013-01-24 «ستایش یوفا از بایرن به دلیل رعایت فیرپلی مالی»مقدار |نشانی بایگانی=را بررسی کنید (کمک). وبگاه گل. بایگانیشده از اصلیدر ۲۴ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۵بهمن ۱۳۹۱.کاراکتر C1 control character در |نشانی بایگانی=در موقعیت 76 (کمک)
16."Financial fair play". Uefa.com. 12 February 2010. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 25 January 2013.
17.Nick Squires (22 August 2010). "Mafia using football show to send messages to jailed bosses". The Telegraph. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 25 January 2013.
18.«فوتبال در سیاست و تجارت خلاصه شدهاست». باشگاه خبرنگاران جوان. ۸مهر ۱۳۹۱. بایگانیشدهاز روی نسخه اصلی در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۵بهمن ۱۳۹۱.
19.Sandy Macaskill (25 February 2009). "Top 10: Football superstitions to rival Arsenal's Kolo Toure". The Telegraph. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 25 January 2013.
20."German 'psychic' octopus predicts victory for Spain". BBC. 6 July 2010. Archived from the original on 24 January 2013.
21."What is FIFA? A description of the International Football Association". YAHOO! SPORTS. YAHOO!. 2 August 2012. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 5 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
22."football (soccer)". Encyclopedia Britannica. 11 May 2008. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 19 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
23."Football Confederations". Fifa.com. 11 January 2012. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 5 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
24."maintenance - Article 2:". N.F. -Board. 12 January 2013. Archived from the original on 7 February 2013. Retrieved 7 February 2013.
25."Brazilian street football rules". BigSoccer. 24 February 2011. Archived from the original on ۲۰۱۳–۰۲–۰۷. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
26."Britain's most succesful football cities". Soccerlens.com. 11 July 2011. Archived from the original on 7 February 2013. Retrieved 7 February 2013.|first1= missing |last1= in Authors list (help)
27."FIFA World Cup™". Fifa.com. 25 June 2011. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 5 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
28."FOOTBALL EQUIPMENT AND HISTORY". Olympic.org. 29 April 2011. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 5 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
29."Women's Football". London 2012 Olympic. 1 May 2012. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 5 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
30."UEFA EURO". Uefa.com. 27 October 2011. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
31."Copa America Scores, News, Stats, Fixtures and". ESPN. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
32."Summary - Africa Cup of Nations - Africa - Results". soccerway.com. 4 February 2006. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
33."AFC Asian Cup". ESPN. 19 January 2011. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
34."Gold Cup". ESPN. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
35."Summary - OFC Nations Cup - Oceania - Results". soccerway.com. 9 June 2012. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
36."FIFA Confederations Cup Brazil 2013". Fifa.com. 3 Jule 2008. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ=, |تاریخ بایگانی= (help)
37."UEFA Champions League". Uefa.com. 6 February 2010. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
38."AFC Champions League". The-AFC.com. 24 June 2009. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
39."Summary - Copa Libertadores". Soccerway.com. 3 February 2013. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
40."Summary - OFC Champions League". Soccerway.com. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
41."Champions League". Concacafchampions.com. 22 August 2009. Archived from the original on 23 July 2012. Retrieved 11 February 2013.
42."Summary - CAF Champions League". Soccerway.com. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 11 February 2013.
43."FIFA Club World Cup". Fifa.com. 24 June 2007. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 6 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
44."Towards a Cascadia Soccer Federation and the 2016 VIVA World Cup". Cascadianow.org. Archived from the original on 15 February 2013. Retrieved 25 January 2013.
45.Louise Taylor (28 May 2008). "Leading clubs losing out as players and agents cash in". The Guardian. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 19 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
46.Mike Biscoe (25 August 2010). "10 Best Soccer Leagues in the World". mademan.com. Archived from the original on 12 January 2013. Retrieved 19 December 2012.
47."FIFA Club of the Century" (PDF). FIFA.com. Retrieved 15 March 2013.
48."World Club Ranking". worldclubrankings.com. 17 December 2012. Archived from the original on 04 January 2013. Retrieved 19 December 2012. Check date values in: |تاریخ بایگانی= (help)
49.Juan José López Soto (06 March 2008). "106 years of history". Real Madrid.com. Archived from the original on ۲۹دسامبر ۲۰۰۸. Retrieved 16 December 2012. Check date values in: |تاریخ= (help)