محتویات:

• تمرینات بدنسازی
• روشهای تمرین (تکنیک، تاکتیک)
• نکات کلیدی تکنیک ها
• تاکتیک های مرسوم در فوتسال
• آسیب های شایع (فوتسال و فوتسال)
• منابع

تمرینات بدنسازی :

در این قسمت شما با انواع تمرینات بدنسازی در فوتسال و فوتسال مدرن و چگونگی انجام آنها اشنا خواهید شد.

1- تمرینات اینتروال:

تمرینات اینتروال یا متناوب شامل مراحل تمرین و استراحت می باشد.در تمرینات اینتروال دستگاه فسفاژن می تواند ATP بیشتر و دستگاه اسید لاکتیک ATP کمتری تولید می کند.در نتیجه تجمع اسید لاکتیک کمتر وخستگی متعاقب ان نیز کمتر دیده میشود. یک مثال: دو ۸۰۰ متر را در نظر بگیرید اگر شما ۱۰۰ متر سریع،۱۰۰ متر اهسته(استراحت فعال)بدوید تا ۸۰۰ متر را به پایان برسانید تمرین شما اینتروال بوده است.

با انجام تمرینات شدید و کوتاه مدت دستگاه غیر هوازی و با انجام تمرینات سبک و طولانی دستگاه هوازی توسعه و گسترش می یابد.

استراحت در تمرینات Interval می تواند بصورت فعال یا غیر فعال صورت گیرد.استراحت فعال سبب بهبود دستگاه اسید لاکتیک می گردد.مثلا دویدن های ارام و راه رفتن های سریع هنگام استراحت استراحت فعال محسوب می شود.  تمرینات اینتروال بر اساس مراحل تمرین،استراحت،ست و تکرار چیده می شوند.

با توجه به جدول فوق ۵ بار ۱۰۰ متر و با استراحت متعاقب ان ۲ بار انجام می شود یعنی شما در پایان ۱۰ بار دو ۱۰۰ متر را در دو مرحله انجام داده اید.⁽¹⁾

شما نیز با توجه به جدول فوق میتوانید انواع تمرینات را در برنامه تمرین خود بگنجانید.

۲-تمرینات پلایومتریک:

باعث افزایش توان غیر هوازی عضلات می گردد.کلا این تمرینات بصورت انواع جهش ها و پرش ها صورت می گیرد. مثلا پرش به سمت بالا و شنا سویدی بصورت پرشی سبب تقویت و افزایش توان غیر هوازی هر کدام از عضلات مربوطه خواهد شد.

هشدار:اگر از امادگی جسمانی خوبی برخوردار نیستید تمرینات پلایومتریک را انجام ندهید چون در این حالت احتمال مصدومیت زیاد است.

۳-تمرینات ایستگاهی:

این تمرینات به گونه ای است که در چند مرحله به نام ایستگاه فعالیتهای ورزشی مختلف انجام می گیرد.این تمرین تشابه زیادی با تمرینات اینتروال دارد و بصورت تمرین و استراحت متناوب انجام می گیرد.

 نکته: هرچه تمرین مربوط به یک ایستگاه سبک تر باشد استراحت متعاقب ان نیز باید کمتر باشد و در کل استراحت مربوط به هر ایستگاه با توجه به به شدت ان تعیین می شود. .⁽¹⁾

مثال: 

 ۴- تمرینات استقامتی: 

تمریناتی که طولانی مدت و با شدت کم اجرا می گردد و دو نوع است :

۱-استقامت عمومی ۲-استقامت موضعی

الف) تمرینات  استقامت عمومی: اینگونه تمرینات شامل تمریناتی است که در جهت تقویت سیستم قلبی ــ تنفسی انجام میگیرد.اینگونه تمرینات شامل دو، شنا، جاگینگ(در جا دویدن)، طناب زدن،دوچرخه سواری و … می باشد.

ب)تمرینات  استقامت موضعی: اینگونه تمرینات شامل تمریناتی است که در جهت تقویت یک یا چند عضله انجام می گیرد.مانند تمرینات با وزنه.(وزنه کم تکرار بالا). .⁽¹⁾

۵- تمرینات با وزنه:

تمرین با وزنه های سنگین با تکرار کم بیشتر از تمرین با وزنه های سبک با تکرار زیاد بر افزایش قدرت تاثیر دارد. در انجام تمرینات با وزنه باید دو اصل مهم را مد نظر قرار داد: ۱-اصل اضافه بار ۲-اصل اجرای سیستماتیک برنامه تمرینی

الف)اصل اضافه بار:اگر شما مدتی یک برنامه تمرینی را انجام دهید و بر شدت ان نیافزایید بدن با این نوع تمرین سازگاری پیدا کرده وپیشرفت بصورت بسیار کندی انجام می گیرد. مثلا اگر شما با یک وزنه ۲۰ کیلویی میتوانید ۱۰ تکرار انجام دهید میتوانید با افزودن ۲ کیلوگرم همان حرکت را با تکرار کمتر انجام دهید. با در نظر گرفتن این اصل می توانید به پیشرفت های چشمگیری دست یابید.

ب)اصل اجرای سیستماتیک برنامه تمرینی:نظم و ترتیب در اجرای حرکات تمرین با وزنه از اهمیت ویژهای برخوردار است. یعنی شما باید ابتدا عضلات بزرگتان را تمرین دهید.مثلا پرس سینه نسبت به پشت بازو در اولویت قرار دارد چون شما با خسته کردن پشت بازوها دیگر قادر نخواهید بود عضلات سینه را به خوبی تمرین دهید. .⁽¹⁾

۶-تمرینات PNF:

روش پی ان اف یک نوع تمرین کششی است که باعث تقویت مقاومت و استقامت عضلات می گردد.در این نوع تمرین ورزشکار دست یا پایش را در حالتی قرار می دهد که یک حالت کشش جزیی را احساس کند،شخص دیگری دست یا پای ورزشکار را گرفته در این حالت ورزشکار سعی می کند که اندام مورد نظر را به حالت اولیه برگرداند ولی یار کمکی مانع از این کار می شود .باید این حالت ۱۵-۱۰ ثانیه به طول بیانجامد. .⁽¹⁾

(بهتر است تمرینات PNF  را در هنگام سرد کردن انجام دهیم چون در این هنگام بدن کاملا آمادگی کشش بیشتر را دارد.)

۷-تمرینات فارتلک:

در واقع این تمرین بازی با سرعت نامیده می شود و نوعی تمرین استقامتی می باشد.این نوع تمرین در تپه ها کوه و طبیعت به صورت دویدن های ارام و سریع، قدم زدن و در جا دویدن انجام می شود. جهت تنوع در تمرینات و جلوگیری از تمرین زدگی می توان از این نوع تمرین بهره جست. .⁽¹⁾

 روشهای تمرین (تکنیک، تاکتیک)

تکنیک پاس :

از مهمترین تکنیکهایی که در هر بازی می تواند عاملی کلیدی در موفقیت یک تیم باشد تکنیک پاس است که آموزش آن می تواند برای بازیکنان و مربیان حائز اهمیت باشد. پاس در واقع عامل ارتباط بازیکنان در جریان بازی بوده که متعاقب آن موفقیت در استراتژی کلی  تیمی را در بر  خواهد داشت. هر چقدر تیمی در بازی حفظ توپ که پاس سالم یکی از ارکان آن می باشد موفق تر باشد ابتکار عمل (توپ) در اختیار آنها بوده و زمان مناسب برای اجرای تاکتیکهای اتخاذ شده  از سوی مربی  فراهم خواهد شد.

درجریان  بازی فوتسال 80% از مواقعی که بازیکنان مالکیت توپ را در  اختیار دارند از انواع پاس ها جهت ارتباط استفاده خواهند نمود و سایر تکنیکها در اولویتهای بعدی قرار خواهند گرفت چرا که سرعت نیاز بازی فوتسال بوده که به دو شاخه  :    ۱- سرعت توپ     ۲-  سرعت بازیکن  تقسیم خواهد شد،  لذا فاکتور کلیدی جهت سرعت دادن به توپ در  بازی قطعا ارسال یک پاس مناسب  و متعاقب آن حرکت بازیکن جهت حمایت از پاس ارسالی خواهد  بود . هیچ عاملی به اندازه ارسال پاس نامناسب از سوی بازیکنان نمی تواند اعتماد به نفس در یک تیم را پایین آورده و شکست ثمره آن خواهد بود. .⁽²⁾

تعریف پاس:

پاس عامل ارتباط بازیکنان در جریان بازی است و موجب بالا رفتن قابلیت حفظ توپ و اجرای تاکتیک تیمی می شود.

ویژگیهای پاس مناسب:

۱-   دقت در پاس

۲-   شدت پاس

۳-   فریب در پاس

۴-   زمان پاس  (لحظه پاس)

 انواع پاس ( زمینی : کوتاه و بلند – هوایی : کوتاه و بلند):

۱-   پاس با روی پا

۲-   پاس با داخل پا

۳-   پاس با خارج پا

۴-   پاس با کف پا

۵-   پاس با پشت پا

۶-   پاس لاب ( کوتاه ، بلند)

۷-   پاس ارسالی توسط دروازه بان ( با دست و پا)

 عوامل کلیدی در اجرای پاس ماهرانه:

۱-   انتخاب پاس

۲-   اجرای پاس (دقت – شدت – فریب و لحظه پاس )

۳-   مهارت در اجرای پاس

۴-   سرعت در تصمیم گیری

۵-   آگاهی  محیطی ( بازیکن خودی ، بازیکن حریف ، فضاهای خطرناک)

  نکات کلیدی در آموزش تکنیک پاس:

۱-   در آموزش تکنیکها می بایست به ۳ عامل تکنیک : پای ضربه زننده – پای تکیه گاه و وضعیت سر توجه نمود.

۲-   سیر پیشرفت در آموزش تکنیکها می بایست مدنظر باشد.( مقدماتی – پیشرفته – شرایط نزدیک به بازی – شرایط بازی) چرا که اگر بازیکنان در مرحله مقدماتی که طراحی تمرینات به شکل ساده و بدون حضور مدافع با سرعت پایین انجام خواهد شد نتوانند اصول را بدرستی انجام دهند در مراحل بالاتر به مشگل خواهند خورد چرا که همانطور که شما مربیان عزیز آگاه می باشید در مرحله پیشرفته ۲ اتفاق درپیشرفت تمرینات حادث خواهد شد :

• اضافه کردن مدافع
• بالا رفتن سرعت اجرای تکنیک همینطور در شرایط نزدیک به بازی می بایست از برتری عددی و بازی در نیمه زمین با ۲ دروازه باشروط خاص جهت شکل گیری تمرین و دست یافتن به اهداف تکنیک خاص مورد نظر در تمرین رسید و در نهایت در شرایط بازی مشاهده نماییم آیا بازیکنان به شکل صحیح قادر به اجرای تکنیک صحیح در شرایط سخت میباشند یاخیر!
• در صورتیکه بازیکنان در مراحل بالاتر طراحی تمرینات توسط مربی نتوانند تکنیک را بدرستی اجرا نمایند نیاز هست که مربی به مرحله قبل باز گشته و تمرینات جدیدی را طراحی نماید.
• استمرار در تمرینات و تاکید بر اجرای اصول از نکات برجسته و قابل تامل برای مربیان خواهد بود.
• رعایت اصل تنوع تمرین و طراحی تمرینات به شکل ساده و قابل فهم مد نظر باشد.
•  پاس آخر منجر به گل یا موقعیت خطرناک برای مربیان می بایست با ارزش تلقی گردد و همواره بازیکنان با این قابلیت می بایست مورد تمجید مربی قرار گیرد.
• همواره برای تمرینات شرایطی انتخاب نمایید که تکنیک مورد انتظار شما مداوم تکرار گردد و بازیکنان مجبور به انجام آن شوند(برای مثال در آموزش پاس : بازیکنان پس از ارسال ۷ پاس مجوز به گل رسیدن خواهند داشت یا هر ۷ پاس ۱ امتیاز برای تیم پاس دهنده خواهد داشت) .
• از پیچیده نمودن تمرین و شروط جلوگیری بفرمایید(تمرین بایدساده ، قابل فهم و واقع گرا باشد).
•  تمرینات را از ساده به مشکل طراحی نماییم.
•  در تمرینات فقط یک موضوع را کوچ و همه تمرکز را برای اجرای صحیح آن تکنیک قرار دهیم.

 پاس با ارزش:

پاس اگر در زمین حریف و پشت مدافعین در فضاهای خطرناک و فشرده (عمق) داده شود پاس با ارزش بوده چراکه پاس درعرض اصولا برای حفظ توپ ، در اختیار داشتن مالکیت برای اجرای تاکتیک و رسیدن به عمق یا فضاهای خطرناک حریف خواهد بود.از پاس در عرض گلی به ثمر نخواهد رسید ولی اجرای تاکتیک (حمایت در حمله) همواره پس از ارسال پاس در عمق ( به کناره ها یا راس) صورت خواهد گرفت. ⁽²⁾

تکنیک شوت:

به طور کلی به تمام ضرباتی که با شدت و هدفمند به سمت دروازه زده می شود، شوت اطلاق می گردد.

نكات مربيگري در تكنيك شوت :

هوشيار و سر بالا باشيد.

پيش از اقدام به شوت، نظر اجمالي به موقعيت دروازه بان داشته باشيد.

در صورت امكان از شوت سريع و غافل گيرانه استفاده كنيد تا شوت شما با پيش بيني دروازه بان يا مدافعان مواجه نشود.

به "شوت با دقت" بيش از "شوت با قدرت" اهميت دهيد.⁽⁴⁾

 تکنیک كنترل:

كنترل اقدامي براي در اختيار گرفتن توپ است. سرعت مورد نیاز در فوتسال، بازیکنان را مجبور به دریافت و کنترل صحیح توپ می کند تا هر جه سریع تر آن را به گردش درآورند. بنابراین کاربردی ترین عمل تکنیکی، کنترل جهت دار است. با استفاده از این کنترل بازیکن توپ را کنترل می کند و آن را با تک ضرب و با استفاده از مناسب ترین سطح بدن در مسیر مناسب قرار می دهد. .بنابراين كنترل توپ به معني تسلط كامل بر توپ براي انجام كار دوم است، يعني كنترل جهت دار به منظور پاس دادن، دريبل كردن و شوت زدن.

انواع دريافت يا كنترل با قسمت های مختلف بدن :

• كنترل با كف  پا

این نوع کنترل(که مختص فوتسال می باشد) دریافت و در اختیار گرفتن توپ را شامل می شود.

بازیکن در مسیر حرکت توپ قرار می گیرد.

کف پا با توپ در تماس است.

پا روی قسمت بالایی توپ قرار می گیرد.

پس از کنترل، توپ به آرامی با کف پا به سمت جلو چرخش داده می شود و حرکت برای دریبل کردن، پاس دادن و یا شوت کردن ادامه می یابد.

• كنترل با داخل پا(جهت دار)

در این نوع کنترل سطح مورد استفاده حداکثر امنیت و اطمینان را ایجاد میکند.

در این نوع کنترل داخل پا با توپ تماس پیدا می کند و در هنگام تماس کاملا به حالت استراحت شل و راحت در می آید به گونه ای که توپ برگشت نکند.

بازیکن بدن را بین توپ و مدافع قرار می دهد تا توپ دور از دسترس مدافع باشد.

پای تکیه گاه کمی خم شده و دستها برای حفظ تعادل بیشتر کمی باز می شود.

• كنترل با روي پا

این نوع کنترل زمانی استفاده می شود که توپ تقریبا در ارتفاع زانو قرار دارد و مدافع نزدیک است و کنترل باید بدون از دست دادن زمان انجام شود.

روی پا به استقبال توپ می رود و با آن تماس برقرار می کند.

تمام روی پا تا هنگام قرارگیری توپ روی زمین  آن را همراهی می کند(عقب نشستن عضو به محض برخورد توپ با آن).

مچ پایی که توپ را کنترل می کند باید شل و راحت باشد.

• كنترل با بيرون پا

زمانی که دریافت کننده توپ پشت به دروازه حریف می باشد این نوع کنترل بیشترین کاربرد را دارد. که با دقت بیشتر در استفاده از این کنترل می توان مدافع مقابل را از پیش رو برداشت.

وزن بدن به پای تکیه منتقل می شود در حالی که پای دریافت به سمت خارج و در مسیر حرکتی مناسب می چرخد.

پای تکیه گاه خم است و هنگام تماس باز می شود.

• كنترل با ران

این نوع کنترل زمانی استفاده می شود که توپ از ارتفاع پایین تر از سینه به سمت بازیکن می آید.

بخش جلویی ران نسبت با مسیر توپ زاویه قائمه می سازد.

زمانی که ران با توپ تماس پیدا می کند باید در حالت  شل و راحت باشد تا مانع از برگشت توپ شود.

پس از تماس ران به سمت پایین متمایل می شود و مسیر افتادن توپ را دنبال می کند(عقب نشستن عضو به محض برخورد توپ با آن)..

•  كنترل با سينه

این نوع کنترل زمانی استفاده می شود که توپ از ارتفاع حدود سینه به سمت بازیکن می آید.

پاها کمی باز و خم می شود.

چشم ها باز و به سمت توپ است.

جهت کنترل و جهت دادن به حرکت توپ، بالا تنه به سمت عقب قوس داشته و در مسیر حرکتی مناسب، می چرخد.

•  كنترل با سر

این نوع کنترل برای توپ های با ارتفاع بالاتر از سینه مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع کنترل به دلیل سختی سطح تماس و نیاز به هماهنگی بسیار زیاد کاربرد زیادی ندارد.

پاها کمی باز و خم می شود.

چشم ها باز و به سمت توپ متمرکز است.

دستها برای حفظ تعادل بیشتر کمی باز می شود.

بازیکن خود را در مسیر توپ قرار می دهد.

برای کاهش ضربه از پیشانی استفاده می شود و سر هنگام تماس به پایین می آید(عقب نشستن عضو به محض برخورد توپ با آن). ⁽⁴⁾

چند نکته کلیدی تکنیک ها

• اصل اساسی در دفاع انفرادی:

1.      حداکثر فاصله مدافع از مهاجم5/1 متر

2.      بین توپ و دروازه تیم خودی بایستد.

3.      از ارسال پاس به عمق جلوگیری کند.

4.      توپ و مهاجم را به خارج از بازی هدایت کند.

5.      هرگز دریبل نخورد.

• هدف از انجام چرخش در فوتسال:

1.      برهم زدن سازمان دفاعی تیم حریف(تمرکز تیمی)

2.      برهم زدن تمرکز بازیکنان تیم حریف(تمرکز فردی)

3.      آزاد نمودن بازیکنان مهار شده تیم خودی ازدفاع حریف

4.      ایجاد فضا برای تیم خودی

• شرایط و خصوصیات بازیکن راس :

  مستعد در توانائی کنترل توپ با هر 2پا باشد.

  دارای عضلات پائین تنه قوی باشد.

توانائی بالا در نگهداری توپ داشته باشد.(حداقل 5ثانیه)

  بهترین چرخش را با توپ داشته باشد.

قدرت شوت زنی بالائی داشته باشد.

مهارت ارسال بهترین پاس را داشته باشد.

آشنا با علائم در فوتسال باشد.

در فاصله مناسب با هم تیمی هایش باشد. ⁽⁴⁾

تاکتیک های مرسوم در فوتسال

در آغاز این بخش ابتدا مقدمه ای بر سیستم، تاکتیک و سبک ها در فوتسال مطرح کرده و بعد به جزئیات هر کدام از آن ها خواهیم پرداخت.

مروری بر تعریف استراتژی در بازی فوتسال

استراتژی در واقع تدبیری است خاص که مربیان در طول بازی اتخاذ می نمایند تا درنهایت موفقیت تیمی را به همراه داشته باشند.این تفکر که از فاکتورهای موفقیت مربیان با دانش می باشد پیرو تحلیل آماری و دیداری از آنچه از تیم خود انتظار داریم و اطلاعاتی که از تیم حریف خواهیم داشت بررسی و انتخاب خواهد شد.هرتیم با استراتژی مشخص که ازسوی مربی انتخاب می گردد تیم را در دو بخش دفاع و حمله دارای برنامه ای مشخص می نماید.استراتژی در واقع ترکیبی از ۳ عنصر کلیدی با عناوین : سیستم در بازی ، تاکتیک ، سبک یا روش بازی تشکیل خواهد شد که در این مبحث به تحلیل این سه واژه برای درک بیشتری از واژه استراتژی می پردازیم.

سیستم همان چیدمان اولیه بازیکنان در زمین میاشد که با نشان دادن اعداد برمبنای نحوه استقرار در زمین بازی مشخص می گردد. امروزه در بازی فوتسال سیستم ها همواره در حال تبدیل شدن به یکدیگر می باشند. (Alternative ) این بدان معناست که مربیان می بایست برای موفقیت بر مبنای توانایی بازیکنان (ابزار)  برای تغییر سریع سیستمها بمنظور رسیدن به موفقیت در دفاع و حمله برنامه ریزی داشته باشند .سیستمهای رایج در بازی فوتسال : ۲-۲         ۱-۲-۱       ۳-۱   و    ۰-۴  خواهد بود که هم در دفاع و هم در حمله دارای نقاط ضعف و قوت می باشد. ⁽⁵⁾

تاکتیک برنامه ای است جهت موفقیت یک تیم که توسط مربی اتخاذ و می بایست از دید حریف پوشیده باشد.مربیان در جریان بازی از تاکتیکهای مشخص و تمرین شده استفاده خواهند نمود و همانطور که از گذشته می دانیم. تاکتیکها را به : تاکتیک فردی ، تاکتیک تیمی ، تاکتیک گروهی ، تاکتیک تیمی و تاکتیکهای ویژه تقسیم بندی خواهیم نمود.

سبک یا روش بازی نیز راههای و روشهای مختلف و متعددی خواهد بود که پس از اتخاذ تاکتیک مناسب برای آن در نظر گرفته خواهد شد.این بدان معنی است که تاکتیکهایی در بازی موفق به اجرا خواهند شد که راههای مختلفی (Option)  برای رسیدن به دروازه حریف در حمله و مراقبت از دروازه خود در دفاع داشته باشد.

با این تعاریف در می یابیم که لازمه اتخاذ استراتژی توسط مربیان صاحب سبک آگاهی از سه فاکتور : سیستم ، تاکتیک و سبک یا روش یازی (Style)  خواهد بود که به ترتیب اولویت در برنامه های تمرینی می بایست مورد توجه مربیان قرارگیرد. برای سیستم اتخاذ شده تاکتیک و برای تاکتیک انتخاب شده تدابیر و روشهای متعددی را  برخواهیم گزید تا در نهایت منجر به موفقیت گردد. …⁽⁵⁾

به عنوان مثال در حمله برای سیستم ۲-۲ در بازی تاکتیک حمله با استفاده از بازی در عمق با بازیکن راس را انتخاب  و  پس از اجرای آن ( به محض رسیدن توپ به بازیکن راس ) جهت کار دوم راههای متعددی را از جمله : چرخش و شوت ،  پاس در عرض به بازیکنان کناری که جهت حمایت به سمت بازیکن صاحب توپ می روند ، پاس رو به عقب و اجرای بازیهای ترکیبی ۲ یا ۳ نفره  و یا بازی با بازیکن  عقب در صورت بسته بودن فضا بایستی تمرین شود تا با توجه به شرایط غیرقابل پیش بینی که در بازی اتفاق میافتد بازیکنان توانایی بهترین تصمیم گیری را داشته باشند. …⁽⁵⁾

پاور پلی یا( بازیکن پروازی)

فلایینگ پلیر یا بازیکن پروازی که در گذشته از آن تعبیر به power playing می شد شکلی از بازی فوتسال است که در آن تیم بدون دروازه بان شده و با هر پنج نفر بازیکن خود در حمله شرکت می کند.

دلایل استفاده از شکل بازیکن پروازی:

تیم در نتیجه عقب است.

تیم نیاز به برد و گرفتن امتیاز کامل دارد.

در حالت مساوی تیم قصد برتری بر حریف در طول بازی و مالکیت دارد.

تیم جلو بوده و با ایجاد تاخیر و مالکیت قصد از بین بردن زمان را دارد.

پیش نیازهای تاکتیکی Flying Player

1-      چرخش بر اساس شکل یا فرمیشن پایه

متاسفانه بر اساس آموزشهای نادرست یا قدرت ریسک پذیری پایین اکثر تیمها با چرخش در این شکل بازی بیگانه هستند(و حتی قائل به عدم چرخش هستند)

در هم کلامی با برخی بازیکنان لیگ برتری کشور این چنین عنوان داشتند که در بازی بازیکن پروازی، چرخش مفهومی نداشته و نیازی به چرخش نمی باشد.

این طرز تفکر متاسفانه در نوع بازی بازیکن پروازی تیمهای لیگ برتری ما کاملا محسوس و دیده می شود. در حالیکه چرخش های موجود در این شکل بازی به گونه ای است که بدلیل برتری عددی با شعاع حرکتی و جابجایی مناسب باعث سردرگمی و جاماندن دفاع ۴ نفره حریف شده و فضای زیادی را در لحظه، به دلیل شیفت ناقص دفاع به تیم مهاجم تقدیم می کند.

 ۲-       جابجایی (تحرک)

 در بسیاری ازتیمهای ایرانی شاهد جابجایی و تحرک بسیار ناچیز آن هم با شعاع حرکتی بسیار کم می باشیم.

توصیه به تیمهایی که از شکل بازیکن پروازی استفاده می کنند:

الف - اساسا چون این شکل بازی یک بازی ریسکی می باشد پس باید ابتدا این ریسک مورد پذیرش ذهنی بازیکنان و مربی قرار گرفته و متوجه روش بازی خویش در این خصوص باشند.

ب - علاوه بر رعایت اصول کلی بازی در بازیکن پروازی، به دو اصل فوق توجه خاص داشته و در تعریف تاکتیکها و فضای هدف و بازیکن هدف در این روش بازی از اصول بیان شده به طرز صحیحی استفاده نمایند، بویژه چرخشهای طولی و عرضی قابل تعریف در شکل بازی بازیکن پروازی…⁽⁵⁾

آسیب های شایع در ورزش فوتسال

• رگ به رگ شدن :

انجام حرکات غیر معمول و فشار زیاد روی بندها یا سطوح مفصلی موجب بروز این حالت می شود . محل رگ به رگ شده را ماساژ ندهید چون ممکن است دررفتگی یا شکستگی باشد . معالجه آن حدود دوازده روز طول می کشد . ⁽³⁾

 هنگامی که کمترین علامت ظاهر می شود ، تردید نکنید و به سراغ دکتر یا فیزیوتراپ باشگاه بروید . سلامتی شما محرک اصلی ویژگی های تکنیکی و بدنی شما است . اگر از سلامتی خود مراقبت نکنید ، دیر یا زود خود را عصا به دست خواهید دید . هرچه عمر بدن بیشتر باشد ، آسیب دیدگی بیشتر است ، خصوصا اگر بازیکن قبلا به طور مرتب تمرین نمی کرده است . هرگز بدون گرم کردن خود بازی را آغاز نکنید . بدن سرد در برابر ضربات نمی تواند مقاومت کند

مراقبت از سلامتی و پیش گیری از مصدومیت در فوتسال غالبا با یک ماساژ خوب تامین می شود . اما در این مورد هر کاری را انجام ندهید . ⁽³⁾

سوانح عضلانی

  :کشیدگی عضله

کشیدگی عضله تحریک ناگهانی و شدید عضله است که با خون ریزی (خون مردگی) خود را نشان می دهد. کشیدگی عضله موجب انعقاد خون می شود که باید معالجه شود . در همان لحظه کمپرس سرد درد را تسکین می دهد . فوتسالیستی که دچار کشیدگی عضله شده است ، می تواند به بازی ادامه دهد اما قدرت بدنی اش کم می شود . ⁽³⁾

گرفتگی عضله:

گرفتگی عضله انقباض نسبتا طولانی و دردناک آن است که مانع از حرکت فرد می شود . این حالت زمانی پیش می آید که جریان خون در عضلات سرعت کافی ندارد تا مواد زائد انباشته شده در بدن را حمل کنند . در این هنگام عضله خسته می شود و شما ناگهان درد شدید و غیر قابل تحملی را احساس می کنید . اگر برای شما گرفتگی عضله پیش آمد ، آن را مالش داده و نوک پا را به سمت زانو بکشید . در صورت گرفتگی شدید عضله ، مالش آن و کمپرس گرم موثر است. ⁽³⁾

جدائی عضله از محل پیوند:

این حالت به علت پارگی بافت های عضلانی پیش می آید . دلایل آن مانند کشیدگی عضله بوده و درد آن بسیار شدید است .

پارگی عضلانی :

هر عضله ای می تواند پاره شود .

التهاب زرد پی:

التهاب زرد پی یکی از آسیب دیدگی های شایع در فوتسال است . اصطکاک های مکرر و فعالیت زیاد می تواند به التهاب زرد پی منجر شود . التهاب زرد پی دردناک ، متورم و قرمز است . بهترین علاج آن استراحت است . ⁽³⁾

آسیب رباط صلیبی

85% از مقاومت در مقابل حرکت به جلوی استخوان درشت نی نسبت به استخوان ران را در محل مفصل زانو را ACL تامین می کند و سبب پایداری زانو در هنگام ایست ناگهانی می شود. حداکثر مقاومت ACL زمانی است که زانو در حالت کاملاً باز قرار دارد. همچنین رباط صلیبی قدامی در محدود کردن میزان چرخش درشت نی هم نقش دارد و هنگامی که زانو کاملاً باز است در مقابل نیروهای وارد به زانو از داخل و خارج زانو را محافظت می کند و پایداری آنرا به کمک رباطهای جانبی زانو حفظ می کند.

هنگامی که ACL صدمه ببیند ترکیبی از حالت حرکت به جلوی درشت نی نسبت به ران و چرخش به خارج و داخل بیش از حد استخوان درشت نی رخ می دهد.

متوسط قدرت رباط صلیبی قدامی در برابر کشش حدود 2160 نیوتن می باشد که این مقدار بطور قابل ملاحظه ای کمتر از متوسط توان رباط صلیبی خلفی و تقریباً نصف رباط جانبی داخلی زانو است.⁽²⁾

رگ به رگ شدن : انجام حرکات غیر معمول و فشار زیاد روی بندها یا سطوح مفصلی موجب بروز این حالت می شود . محل رگ به رگ شده را ماساژ ندهید چون ممکن است دررفتگی یا شکستگی باشد . معالجه آن حدود دوازده روز طول می کشد . ⁽³⁾

مینیسک (غضروف نیمه هلالی مفصل زانو:(

در این حالت زانو متورم شده و شدیدا درد می کند . بنابراین مینیسک داخلی پاره یا جابجا شده است . مینیسک را می توان جا انداخت ، اما غالبا باید آن را برداشت . عمل جراحی مینیسک به پنج هفته استراحت نیاز دارد . آسیب دیدگی های دیگری نیز برای فوتسالیست ها پیش می آید که بسیار شدید هستند و بازیکن را وادار می کنند که جند ماه استراحت کند . فوتسالیستی که بازی نمی کند نباید خود را منزوی کند . آسیب دیدگی او جزئی از مسابقه است و برای تمام بازیکنان اتفاق می افتد .

 آسیب دیدگی بر دونوع است : آسیب دیدگی بر اثر ضربه ناگهانی و آسیب دیدگی بر اثر غفلت .

نوع اول متاسفانه اجتناب ناپذیر است ، زیرا اتفاقی است و بازیکن مسئول نیست.

نوع دوم مربوط به رعایت سلامتی و اهمیت دادن به آن از سوی فوتسالیست است . کسی که تمرینات معمول خود را انجام نمی دهد ، یا خود را گرم نکرده بازی می کند ، بیشتر از یک بازیکن آماده در معرض آسیب دیدگی قرار می گیرد.

هنگامی که کمترین علامت ظاهر می شود ، تردید نکنید و به سراغ دکتر یا فیزیوتراپ باشگاه بروید . سلامتی شما محرک اصلی ویژگی های تکنیکی و بدنی شما است . اگر از سلامتی خود مراقبت نکنید ، دیر یا زود خود را عصا به دست خواهید دید . هرچه عمر بدن بیشتر باشد ، آسیب دیدگی بیشتر است ، خصوصا اگر بازیکن قبلا به طور مرتب تمرین نمی کرده است . هرگز بدون گرم کردن خود بازی را آغاز نکنید . بدن سرد در برابر ضربات نمی تواند مقاومت کند.

مراقبت از سلامتی و پیش گیری از مصدومیت در فوتسال غالبا با یک ماساژ خوب تامین می شود . اما در این مورد هر کاری را انجام ندهید .⁽³⁾

منابع :

1. 1.( دکتر تاج بخش http://modernfootball.ir )
2. 2.(www.ariyanafshar.blogsky.com)
3. 3.http://afshar-football.blogfa.com))
4. 4.(دکتر روشن ضمیر http://ehsanroshanzamir.blogfa.com)
5. 5.پایگاه خبری فوتسال ایران - شهاب الدین سفال منش-مدرس رسمی کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC)