•  محتویات
  • ورزش تکواندو
  • تاریخچه تکواندو
  • سبک ها و انواع ورزش تکواندو
  • تجهیزات و نکته های ورزش تکواندو
  • قوانین تکواندو
  • تکواندو در ایران
   
  
• ورزش تکواندو

تکواندو یکی از منظم ترین و علمی ترین هنرهای رزمی سنتی کره ای است، که چیزی بیش از صرف مهارت های مبارزه فیزیکی به افراد یاد می دهد. این نظم و انضباطی است که از طریق آموزش بدن و ذهن، راه های تقویت روح و بالا بردن سطح زندگی را به افراد نشان می دهد. امروزه، تکواندو تبدیل به یک ورزش جهانی شده و توانست است شهرتی بین المللی به دست آورد. تکواندو یکی از بازی های رسمی المپیک است.

• تاریخچه تکواندو

یکی از نخستین سرنخ های وجود تکواندو در نقاشی دیواری از یک آرامگاه است که در پادشاهی کره ای گوگوریو، بین 37 سال قبل میلاد و سال 66 میلادی ساخته شده است. طراحی این نقاشی نشان می دهد که دو چهره غیرمسلح در فرم ایستادن تکواندو با یکدیگر رو به رو شده اند. سایر طرح های موجود در آرامگاه نشان دهنده شخصیت هایی است که در حال شکستن آجر هستند و لباس هایی شبیه به فرم تکواندو امروزی بر تن دارند. پیشرفت تکواندو و تکنیک های آن با پیشرفت کشور کره توسعه یافته است. نمونه ها و تاریخچه تکواندو در طول قرن های مختلف، تقریبا در تمام سوابق پادشاهی های مختلف کره وجود دارد.

بالاترین شکل هنر باستانی در سلطنت شیلا به دست آمد. این پادشاهی کوچک به طور مداوم با حملات و مخالفت از طرف مناطق بزرگتر و قوی تر مواجه می شد. پادشاه جین هونگ، پس از اعلام یک حکم پادشاهی، گروهی از نخبگان جنگجویان را به نام "هوراگان" یا "گل جوانان" تشکیل داد. هوراگان از پسران اربابان موجود در سلطنت تشکیل شد. آنها با دقت انتخاب شدند و به طور رسمی در تمام جنبه های مهارت های نظامی، از جمله جنگ غیر مسلح، که در آن زمان به عنوان Tae Kyon شناخته می شد، آموزش می دیدند.

قابل توجه است که هوراگان نه تنها اهمیت توسعه قدرت بدنی آنها را زیر نظر داشت، بلکه کار بر قدرت ذهن و روح آنها نیز از اهمیت خاصی برخوردار بود. علاوه بر مبارزه و یادگیری تکنیک ها، جنگجویان جوان در زمینه تاریخ، شعر و فلسفه آموزش داده می شدند. کل روند آموزش به عنوان Hwarang Do شناخته شد. هوراگان نه تنها برای جنگ، بلکه برای زندگی روزمره نیز مهارت هایی را به دست آورند. این ویژگی به طور مستقیم به آموزش مدرن تکواندو مربوط می شود که در کنار مهارت های دفاع شخصی، شخصیت فرد بهبود یافته، انضباط و اعتماد به نفس ورزشکار بهبود پیدا می کند. این خصوصیات برای انجام هر کاری در زندگی مفید است.

بانوی تکواندوی ایران کیمیا علیزاده

• سبک های تکواندو

پس از سلسله شیلا، سلسله کوریو (935 میلادی - 1352 میلادی) به نام کره نامگذاری شد. تمرین هنرهای رزمی، که تحت عنوان Subak Do شناخته می شود، به عنوان یک ورزش سازمان یافته با قوانین دقیق شناخته می شود. خانواده سلطنتی مسابقات و رقابت های زیادی را حمایت کردند و هنرهای رزمی ریشه عمیقی در فرهنگ کره پیدا کرد.

• • کیوروگی

لفظ کره ای کیوروگی به مبارزات جذاب و دیدنی تکواندو اطلاق می شود. مبارزات تکواندو نسبت به سایر رشته های رزمی از سطح حفاظتی ویژه ای برخوردار است. بهره گیری از ساق بند، کاپ، لثه، هوگو و کلاه توسط تکواندو کاران در مبارزات باعث شده تا آسیب های ورزشی این رشته در حد صفر باشد و کمترین مصدومیتی متوجه ورزشکاران فعال در تکواندو باشد. حفظ سلامتی در کنار کسب موفقیت در میادین قهرمانی جزء تاکیدات این رشته در بخش کیوروگی که پر متقابل ترین بخش تکواندو است، تلقی می شود. مبارزات تکواندو در 3 راند 2 دقیقه ای برگزار می شود و ورزشکاران در این زمان روی تشک مسابقه تکواندو که شیاپ چانگ خوانده می شود به قضاوت یک داور وسط و 4 داور کنار برای کسب امتیاز و پیروزی به مبارزه می پردازند. 

• • پومسه

پومسه یا فرم بخش دیگری از تکواندو می باشد که در آن تکواندو کاران به اجرای تکنیک های این رشته می پردازند. در پومسه تکنیک ها بر اساس روندی که ترکیب شده است به ترتیب مورد اجرا در می آید که و ورزشکاران در یک مسیر مشخص تلاش می نمایند یک رشته تکنیک های استاندارد را به بهترین نحو ممکن به اجرا در می آورند. این تکنیک ها به طریقی به اجرا در می آید که به صورت طبیعی نیز کاربرد آن حفظ شود و اثر گذاری آن در برابر یک فرد قابل مشاهده باشد.

پومسه خود به دو روش استاندارد و ابداعی تقسیم می شود که در جای خود نیاز به بررسی دارد در پومسه استاندارد، ورزشکاران یک سری تکنیک های مشخص را به صورت متوالی و با نظم مشخص به اجرا در می آورند اما در پومسه ابداعی تکواندو کاران مجاز هستند که روال تکنیکی جدیدی را شکل دهند و از این حیث آزادی عمل و تنوع فرم های اجرایی در پومسه ابداعی بر طرفداران آن می افزاید.

تکواندو کار شرکت کننده در پومسه که پومسه رو نیز خوانده می شود فارق از مبارزه طلبی زیبایی های تکواندو را در قالب اجرای فرم های منظم و اصولی به نمایش می گذارند و اصالت این هنر شرقی را در ترکیب نمایان می کند. پومسه نیز با توجه به جذابیت های خاص خود مشتاقان فراوانی را به سمت و سوی خود جلب نموده است که با این وجود کره ای ها همچنان در این بخش حرف اول را می زنند.

• • هان مادانگ

(شکستن اجسام سخت – دفاع شخصی – پومسه ایروبیک)

هان مادانگ که به آن تکواندو همگانی نیز می گویند، رویکرد متفاوتی با کیوروگی و پومسه را پی می گیرد و بدین لحاظ بخشی مجزا را شامل می شود. در هان مادانگ که فلسفه آن همگانی نمودن ورزش از طریق توسعه آن در کوچکترین جوامع یا خانواده است تلاش می شود تا سایر جذابیت های فنی تکواندو در قالبی خاص به مخاطبین ارائه شود. در رقابت های هان مادانگ بر خلاف مبارزه و فرم به جای اینکه بیشتر به کسب نتیجه توجه شود، بر افزایش تعاملات فرهنگی نژادی و قومی تأکید می شود تا باعث تقویت اتحاد و دوستی میان اقشار مختلف مردم گردد.

رشته ورزشی تکواندو

هان مادانگ به بخش های مختلف همچون هوشین سول یا دفاع شخصی و کیوک پا یا شکستن اجسام سخت تقسیم می گردد که البته پومسه ابداعی و پومسه ایروبیک نیز جزء این بخش ها می باشند. دفاع شخصی کاربردی که در هان مادانگ آموزش داده می شود امنیت هر ورزشکار را تأمین می کند و این امکان را فراهم می کند تا آخرین دستاورد های دفاع شخصی رادر قالبی ساده ارائه نمود. در کیوک پا یا شکستن اجسام سخت نیز روش های تسلط قدرت هر فرد بر اجسام سخت همچون چوب و سنگ آموزش داده می شود معیار کسب برتری در کیوک پا حجم شکستن اجسام است که شرکت کنندگان مسابقات در شرایط برابر به اجرای آن می پردازند.

این بخش سایر علاقمندان را به تکواندو جذب خود می کند و از این لحاظ اهمیت فوق العاده بالایی برای اهالی این رشته دارد. در هان مادانگ پومسه به صورت استاندارد، ابداعی و ایروبیک به نمایش گذاشته می شود. در پومسه ایروبیک تکنیک های زیبای تکواندو همراه با موزیک و حرکات ایروبیک صحنه های زیبا و جذابی را خلق می کند که در همگانی و فراگیر نمودن تکواندو می تواند نقش مهم و بسزایی ایفا نماید.

تکواندو بانوان و قوانین آن

• تکواندو و زنان

یک توصیه خوب برای خانم ها این است که این ورزش بسیار برای بانوان مناسب است زیرا باعث شکل گرفتن و خوش فرم شدن عضلات شکم و زیر شکم، لگن و قسمت داخلی ران ها می شوند، یعنی دقیقا محل هایی که همیشه خانم ها از وجود چربی در این نقاط درعذابند. علاوه بر تمرینات عضلانی، این ورزش در بهبود کارکرد سیستم قلبی عروقی هم بسیار کارآمد است.

لباس

مبارزین تکواندو معمولاً یک لباس به رنگ سفید و یا سیاه با نام دوبوک (도복) به همراه یک کمربند می پوشد. حداقل سه سبک اصلی در دوبوک وجود دارد، که مشهودترین تفاوت آن ها در شکل ژاکت است:1- ژاکت متقاطع جلویی که شبیه لباس های سنتی آسیایی است؛ 2- ژاکت یقه 7 که متقاطع نیست) معمولاً توسط افراد WTF پوشیده می شود)، و ژاکتی که از جلو به صورت عمودی بسته می شود (متقاطع نیست) که معمولاً توسط افرادITF  استفاده می شود. رنگ کمربند، رتبه دانش آموز را نشان می دهد. به طور کلی، هر چه رنگ تیره تر باشد، رتبه بالاتر است. مدرسه و یا مکانی که در آن آموزش داده می شود، دوجانگ (도장) نامیده می شود. استاد بزرگ دوجانگ ، گوان-جانگ-نیم  (관장님)، استاد دوجانگ، سا-بوم-نیم (사범님) ، فرد تمرین دهنده، گیو-سا-نیم (교사님) و تعلیم دهنده کمکی، جو-گیو-نیم (조교님) نامیده می شود. 

• تجهیزات و نکته های ورزش تکواندو

تجهیزات ایمنی شامل این موارد می باشد:هوگو (محافظی شبیه به جلیقه ضد گلوله)، باده و ساباده (ساق بند و ساعد بند) و نانشیم (محافظ بیضه و آلت تناسلی) تنها در این رشته مورد استفاده قرار می گیرد. برای سایر ورزشهای رزمی چینی وسایل ایمنی وجود ندارد. شماره مبارزین باید پشت پیراهن آنها نصب گردد. اندازه شماره مبارزین بزرگسال 25 × 25 سانتیمتر و شماره مبارزین نوجوان و خرد سال 15 × 12 سانتیمتر می باشد. تمرینات تکواندو به طور سنتی با پای برهنه انجام می شود، هرچند گاهی اوقات ممکن است کفش های رزمی پوشیده شود. 

• آسیب های تکواندو

حالا می رسیم به قسمت ناخوشایند ورزش تکواندو، یعنی آسیب های ایجاد شده شایع در این ورزش. شاید برایتان جالب باشد که بگوییم بیشتر آسیب های ورزش تکواندو در حین مسابقات ایجاد می شوند نه در هنگام تمرینات. شایع ترین این آسیب ها شامل پارگی یا له شدگی در اعضای مختلف بدن است. به دنبال آن پیچ خوردگی به خصوص در ناحیه مچ پا، آسیب های زانو و شکستگی ها به ترتیب شایع اند. یعنی ناشایع ترین این آسیب ها شکستگی اندام ها مثل ساق پا، دست ها و انگشتان است. دیده شده است که این آسیب ها در ورزشکاران وزن 65 تا 75 کیلوگرم بیشتر ایجاد می شود.

خطاها و امتیاز های ورزش تکواندو

• انواع خطا و امتیازات:

 پشت سر، پشت گردن، پشت کمر و از کمر به پایین خطای عمد گفته می شود و ضربه در صورت و کنا صورت و از گردن تا کمر امتیازدارد. البته صدای ضربه باید به گوش داور برسد و اگر با یک حرکت پا به حریف ضربه وارد شود و او نتواند به بازی ادامه دهد داور به او «ناک اوت» اعلام می کند.

• نشستهای تکواندو

1- نشست بلند: آپ کوبی

2- نشست کوتاه: آپ سوگی

3- نشست روی پای عقب: دیت کوبی

•  نحوه دفاع کردن در رشته تکواندو

انواع دفاع اولیه و عمده در تکواندو

1-الگو ماگی: دفاع از سرو صورت با ساعد دست

2- موم تونگ ماگی: دفاع از سینه و شکم با ساعد دست

3-آره ماگی: دفاع از پایین بدن با ساعد دست

انواع فرم:  در تکواندو 17 فرم وجود دارد که با شماره شان از 1 تا 17 معرف می شوند.

• فلسفه رنگ

بد نیست کمی درمورد فلسفه رنگ های کمربندهای دریافتی در ورزش تکواندو بدانیم. به طور کلی 6 کمربند در مقاطع گوناگون این ورزش وجود دارد.

کمربند سفید: که نشان دهنده بی گناهی است. در این مرحله نو آموزان هیچ چیز در مورد تکواندو نمی دانند.

کمربند زرد: نشان دهنده زمینی است که در آن گیاه جوانه می زند و در اصل تکواندو در نوآموز در حال شکل گرفتن است.

کمربند سبز: نشان دهنده این است که این گیاه جوانه زده رشد می کند یعنی فنون تکواندو در حال پیشرفت است.

کمربند آبی:نشان دهنده این است که گیاه در حال رشد به درخت تبدیل شده است. یعنی فنون تکواندو در ورزشکار به حد مطلوب رسیده است.

کمربند قرمز: نشان دهنده خط است و در این مرحله ورزشکار باید مواظب حریف خود باشد و او را دور نگه دارد.

کمربند سیاه: درست نقطه مقابل سفید است. بنابراین نشان دهنده مهارت کامل در تکواندو است و نشان می دهد که دارنده این مهارت نسبت به تمام ترس ها و بدی ها نفوذناپذیر است. باید این نکته را هم یادآور شویم که هر کدام از این کمربندها خود دارای درجات متفاوتی است که آنها هم هر کدام برای خود فلسفه ای دارند. نکته جالبی که بد نیست درباره این ورزش بدانیم این است که برخلاف اینکه از نظر بعضی از افراد ورزش های رزمی با خشونت همراه هستند اما شاید اگر فلسفه این ورزش را بدانیم به ظرافت نهفته در این ورزش بیشتر توجه کنیم.

 انواع کمربند ها در تکواندو

• قوانین تکواندو

این ورزش در سه دوره 2 دقیقه ای برگزار می شود که بین هر کدام از این زمان ها ورزشکار به مدت یک دقیقه استراحت می کند. هیات داوران از 4 نفر تشکیل شده است که 3 داور در جایگاه مخصوص در کنار زمین می نشینند و یک داور هم در وسط زمین مسابقه را کنترل می کند. یادتان باشد وقتی می خواهید این ورزش را انجام دهید حتما از وسایل ایمنی آن استفاده کنید. وسایل مورد استفاده عبارتند از:محافظ های ساق پا و در خانم ها:محافظ های پستان، محافظ دهان و دندان، محافظ سر در افراد تازه کار محافظ برای لگن هم وجود دارد که تازه کاران آنها را در زیر لباس خود می پوشند.

• جیروکی، چاگی

درتکواندو از ضربات پا و دست استفاده می شود که این ضربات دارای نام های خاصی هستند. به ضربات مشت در تکواندو ضربات جیروگی می گویند که بسته به اینکه به کجای بدن برخورد کنند، به 3 نوع تقسیم می شوند. در مبارزه تکواندو از ضربات پا استفاده زیادی می شود در تکواندو به این ضربات چاگی می گویند که خود به انواع مختلفی تقسیم می شود که معروف ترین آنها به نام های دیت چاگی، آپ چاگی، پاکان آن مریان چاگی، یوپ چاگی، دولیو چاگی، آپ دولیو چاگی و موندولیا چاگی معروف هستند که بعضی از آنها را به کرات در گزارش های تلویزیونی شنیده اید.

• ویژگی های بدن:

توانایی حرکات اعضای بدن در هوا با حداکثر سرعت در این ورزش ضروری است. سطوح چربی بدنی کم به ورزشکاران برای سرعت بخشیدن به عملکرد خود تا حداکثر ممکن کمک می کند. درنتیجه ورزشکاران سعی می کنند با حداقل چربی بدنی در مسابقات شرکت کنند. ورزش تکواندو در گروه های وزنی مختلف برگزار می شودتا حریف ها از نظر قدرت با هم یکسان تر باشند.به هر حال ورزشکاران سعی می کنند حداکثر وزن گروه خود را داشته باشندتا نشان دهد که در بین گروه خودشان قویترین هستند.

قوانین کامل ورزش تکواندو

• وزن در تکواندو:

ورزشکاران تکواندو کار سعی می کنند در بالاترین وزن گروه وزنی خود فعالیت کنند. به عنوان مثال یک مرد 72 کیلوگرمی سعی می کند 2 کیلوگرم از وزتن خود را کم کند تا بتواند در دسته ی 69 کیلوگرم مسابقه دهد تا اینکه در دسته ی 80 کیلوگرمی مسابقه دهدکه در آن جزء وزن های پایین محسوب می شود.باید انتخاب گروه وزنی در طولانی مدت ومتناسب با سلامت و عملکرد مناسب تکواندو کار مشخص شود.

وزن های مسابقه های تکواندو

مسابقه های تکواندو بازی های المپیک (4 وزن مردان - 4 وزن زنان)

    مردان زنان منهای 58 کیلوگرم (پایین تر از 58 کیلوگرم)

    منهای 49 کیلوگرم (پایین تر از 49 کیلوگرم)

    منهای 68 کیلوگرم (پایین تر از 68 کیلوگرم)

    منهای 57 کیلوگرم (پایین تر از 57 کیلوگرم)

    منهای 80 کیلوگرم (پایین تر از 80 کیلوگرم)

    منهای 67 کیلوگرم (پایین تر از67 کیلوگرم)

    به اضافه 80 کیلوگرم (بالاتر از 80 کیلوگرم)

    به اضافه 67 کیلوگرم (بالاتر از 67 کیلوگرم)

مسابقه های تکواندو قهرمانی جهان (سنین بالای 15 سال)

• زمان راندها و استراحت:

خردسالان:5/1 دقیقه و 1 دقیقه استراحت نونهالان:5/1 دقیقه و یک1 دقیقه استراحت نوجوانان:2 دقیقه و 1 دقیقه استراحت جوانان:3 دقیقه و 1 دقیقه استراحت بزرگسالان:3 دقیقه و 1 دقیقه استراحت بانوان خردسالان :1 دقیقه نوجوانان:2 دقیقه جوانان:2 دقیقه - چهار وزن المپیکی عبارتنداز:- منهای 58 کیلوگرم - منهای 68 کیلوگرم - منهای 80 کیلوگرم - به اضافه 80 کیلوگرم - در راند سوم در صورت مساوی، سرداور برنده را بادرنظر گرفتن شرایط زیر اعلام می کند:1- از نظر فنی 2- اخلاق 3- بازی هجومی 4- فعالیت بیشتر

نحوه شمارش اعداد در ورزش تکواندو

شمارش اعداد 1 تا 10 در تکواندو

یک:هانا                                                   شیش:یاسوت

دو:تول                                                    هفت:ایل کوپ

سه:ست                                                   هشت:یا دول

چهار:نت                                                   نه:آوپ

پنج:تاسوت                                                  ده:یول

تمامی اصطلاحات و فرمان های تکواندو

چاریوتتوجه

کیون نِه تعظیم

پارو برگشت

شویو  آزاد

هیوشی زمان استراحت

کیهاب فریاد

جونبی آماده

شی جا شروع

کالیو جدا شدن

گِسو ادامه

گومَن پایان (توقف(

هِسَن می توانید بروید

مفاهیم مهم ورزش تکواندو

•  رژیم غذایی در طول تمرینات و مسابقات هفتگی:

ورزشکاران اگر از نظر انرژی و مایعات بدن تامین شده باشند بیشترین نتیجه را از هر جلسه تمرین خواهند گرفت. تمرکز همه ی برنامه های غذایی باید روی غذاهای مغذی غنی از قند همانند پاستا، برنج، نان، میوه جات و محصولات لبنی طعم دار باشند تا برای عضلات مقادیر سوخت مورد نیاز تمرین را فراهم آورد.

مقادیر متوسطی از منابع غذایی پروتئین و کم چربی مثل گوشت خام، مرغ، ماهی، تخم مرغ ومنابع گیاهی باید به این غذاها برای برقراری تعادل غذایی استفاده شود و  همان طور که مقادیری از میوه جات و سبریجات برای فراهم کردن ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز است. زمانیکه فاصله ی بین وعده ی غذایی و تمرین طولانی است ( مثلا" خوردن غذا در نهار و تمرین در عصر اما دیروقت آن روز ) بهتر است 2-1 ساعت قبل از تمرین یک وعده ی غذایی غنی از کربوهیدرات را دریافت نمود.

• رژیم غذایی ورزشکاران در تکواندو
  • تغذیه بعد از وزن گیری:

معمولا" تکواندوکاران صبح روز مسابقه وزن کشی می شوند. پس زمان کمی بر آنها برای ذخیره سازی مجدد انرژی و بالا بردن سطوح مایعات بدن وجود داردکه نشان دهنده ی این است که باید یک برنامه ریزی دقیق وجود داشته باشد تا بتوان این امر را به بهترین صورت انجام داد.

نوشابه های ورزشی  یکی از بهترین انتخاب ها برای تامین  آب بدن قبل از مسابقه است. غذاهای مایع، غلات و شیرینی  نیز ممکن است برای کسب انرژی بیشتر مورد استفاده قرار گیرند. این موارد برای استفاده در بین مسابقات نیز مناسب است.

• بررسی تاریخچه تکواندو در ایران

ورزش تکواندو در سال 1347 به ایران وارد شد و در سال 1349 اولین کلاس آموزشی خود را با حدود 75 نفر شرکت کننده رسمیت داد. تکواندو ابتدا زیر نظر فدراسیون ورزشهای رزمی فعالیت می کرد اما پس از چند سال در سال 1352 به صورت فدراسیونی مستقل درآمد. اولین رئیس فدراسیون تکواندو سرهنگ سرشار بود.

اولین حضور بین المللی تکواندو ایران مسابقات قهرمانی جهان در سال 1975 بود که در سئول کره جنوبی برگزار گردید و تیم ایران موفق به کسب یک مدال برنز توسط حسین بدیع زاده در وزن چهارم شد. اولین مسابقات رسمی در ایران به سال 1357 با عنوان قهرمانی کشور در سالن شهید افراسیابی برگزار شد.

اولین حضور تکواندو ایران در مسابقات جهانی

مسابقات قهرمانی آسیا اقیانوسیه هم از سال 1974 آغاز گردید که تیم ایران نخستین بار در سومین دوره این رقابت ها در سال 1978 حضور یافت که حاصل آن دو مدال نقره و پنج برنز و کسب عنوان سوم بود.

جام جهانی لیون در سال 2111  برای نخستین بار در تاریخ ورزش تکواندو با پشت سر نهادن کره جنوبی به مقام قهرمانی جهان دست یابد. از سال 1999 تاکنون در مسابقات جهانی و آسیایی همواره ایران پس از کره جنوبی قدرت دوم جهان و آسیا بوده است.

افتخارات تکواندو در عرصه جهانی، بازیهای آسیایی و المپیک باعث شده که این ورزش در کنار وزنه برداری و کشتی با اهمیت ترین رشته ورزشی در ایران باشد. ایران در رشته تکواندو عملکرد بسیار خوبی در المپیک ها داشته است به طوری که 5 مدال ایران در المپیک برای تکواندو است. ایران تنها در 4 شاخه اصلی موفق به کسب مدال شده است که تکواندو یکی از آن ها بود.هادی ساعی اولین مدال آور تکواندوی ایران بود.

منبع : سایت نمناک https://namnak.com